Westland – Wat kunt u aan de sterrenhemel zien de komende week?
dinsdag 7 januari
00.56: De Maan is in de fase van Eerste Kwartier. De rechter helft van de Maan is nu verlicht en de Maan is met name ’s avonds zichtbaar. Rond, en vooral voor Eerste Kwartier is een goed moment om het maanoppervlak waar te nemen; Op de grens tussen het verlichte en het donkere deel van de Maan komt de Zon net op. Hierdoor werpen bergen en kraterranden lange schaduwen, wat een extra diepte-effect veroorzaakt, en de Maan is daarmee duidelijk meer dan een gladde schijf, gezien door een verrekijker.
woensdag 8 januari
01.01: De Maan is in het punt van zijn baan dat het dichtst bij de Aarde ligt: het perigeum. De afstand tussen de Aarde en de Maan bedraagt 370.171 km. Door de geringere afstand lijkt de Maan nu groter aan de hemel te staan dan gemiddeld: 32’16,9”. De Maan is wassend, voor 62% verlicht en is met name ’s avonds (in het zuiden) en in de vroege nacht (in het westen) goed te zien.
01.13: De Galileïsche maan Ganymedes staat op 17,4” ten noorden van Callisto. Jupiter staat op een hoogte van 44° boven de westzuidwestelijke horizon en de planeet is gemakkelijk te vinden.
17.27: Van 17.27 tot 20.34 uur nemen we alle grote Jupitermanen ten westen van de planeetschijf waar. Van binnen naar buiten: Europa, Io, Ganymedes en Callisto. Jupiter staat boven de oostzuidoostelijke horizon, op een hoogte van 43° en de planeet is gemakkelijk te vinden.
vrijdag 10 januari
00.47: Vannacht is een overgang van de Jupitermaan Io en van Io’s schaduw over de planeetschijf van Jupiter volledig te zien. Om 0.47 uur zien we het begin van de overgang op het moment dat Io voor de Jupiterschijf verschijnt, en eindigt om 3.48 uur, wanneer Io’s schaduw de Jupiterschijf weer achter zich laat. Tussen beide gebeurtenissen in is waar te nemen hoe Io’s schaduw op het oppervlak van Jupiter verschijnt (om 01.35 uur) en Io de schijf van Jupiter weer verlaat (om 02.59 uur).
02.17: Vannacht zijn een bedekking door de planeetschijf van Jupiter en verduistering van Ganymedes voor een groot deel te zien. De bedekking begint om 2.17 uur, op het moment dat Ganymedes achter Jupiter verdwijnt, en eindigt om 5.27 uur, wanneer Ganymedes in de schaduw van Jupiter verdwijnt. In de tussentijd is waar te nemen hoe Ganymedes van achter Jupiter verschijnt (om 04.25 uur).
03.04: De Maan bedekt de Pleiaden, met totale magnitude +1,6 in het sterrenbeeld Stier. De sterhoop wordt bedekt door de onverlichte rand van de Maan om 03.04 uur. Om 03.50
uur wordt deze weer zichtbaar aan de verlichte maanrand. Bij het begin van de bedekking staat de Maan te Utrecht 19° boven de horizon, bij het einde 13°. De Maan is voor 83% verlicht.
23.09: De Maan staat 5,0° ten noorden van Jupiter (-2,7m), in het sterrenbeeld Stier. De dichtste nadering vindt om 23.09 plaats, bij ons op 59° hoogte boven de zuidzuidwestelijke horizon en is dus goed te zien. De Maan is voor 89% verlicht.
zaterdag 11 januari
19.14: Vanavond zijn overgangen van Io en haar schaduw over de planeetschijf van Jupiter volledig waar te nemen. Om 19.14 uur zien we het begin van de overgang wanneer Io de schijf van Jupiter betreedt, en eindigt om 22.16 uur, wanneer Io’s schaduw de Jupiterschijf weer achter zich laat.
maandag 13 januari
21.52: De Maan staat 2,5° ten zuiden van Pollux, de helderste ster van het sterrenbeeld Tweelingen (+1,1m). De dichtste nadering gebeurt om 21.52, in onze streken op 48° hoogte boven de oostzuidoostelijke horizon en is dus goed te zien. De Maan is voor 100% verlicht.
23.27: Het is Volle Maan. De Maan staat tegenover de Zon aan de hemel. Hierdoor is de Maan vrijwel de hele nacht zichtbaar.