Westland 07.02.2014 – Na onderzoek vorig jaar naar het financiële beleid van gemeente Westland heeft de redactie nieuwe informatie binnen gekregen.
Hoogte van de stadschuld
Zo werd tijdens de perspresentatie van de begroting van 2014-2017 nog gezegd dat de gemeenteschuld op 1 januari 2014 op € 313 miljoen zou uitkomen. Die cijfers zien er iets anders uit.
In november 2012 deelde de gemeente Westland mee dat de leningen al de hoogte van bijna € 306 miljoen had bereikt. Tel daarbij de grote bedragen die in 2013 zijn uitgegeven, plus wat kleinere erbij, dan komen we al gauw aan de € 340 miljoen uit. De eerste creditverstrekking van € 20,7 miljoen voor de 2 nieuwe gemeentehuizen niet meegerekend. Gesteld dat de volgende coalitie die aanbesteding niet afblaast.
Bezuinigen op personeelsbeleid
Met de ambtelijke huisvestingsplannen in twee nieuwe gebouwen werd duidelijk dat 825 fte bij gemeente Westland teveel was. Dus besloot het College dat dat teruggeschroefd moest worden naar 550, althans daar was sprake van. Een derde van het huidige personeelsbestand dus. De uitgaven voor personeel schommelt, ondanks de crisis, al jaren rond de € 54 miljoen.
In de wandelgangen binnen het gemeentehuis en gemeenteraad klonken echter geluiden dat die bezuiniging een fata morgana was. Balletjes werden rondgespeeld en er veranderde in de praktijk niets of nauwelijks wat.
Navraag bij de persvoorlichting afgelopen najaar maakte duidelijk dat er toch bezuinigd was, 110 fte ers waren weg; een voldongen feit. Bij de begroting 2014-2017 vertelde de desbetreffende wethouder echter dat het afvloeien van de 110 fte ers nog moest beginnen.
De doelstellingen van eertijds zijn niet gehaald en nu wordt er gesproken over een bezuiniging van € 6,8 miljoen op het totaalbudget in 2015. Op dit moment gaat men weer uit van 600 fte ’s als eindpunt vanwege de decentralisatie van de overheid. Wat daarvan terecht gaat komen is gezien de voorgeschiedenis nog maar de vraag.
Stijging van de OZB
Dalende huizenprijzen en toch een stijgende OZB belasting. Hoe kan dat?
Ook hier wordt dikwijls een wazig verhaal opgehangen maar in de hoofdlijnen komt het hierop neer. De gemeente heeft in haar 10 jarig bestaan structureel met een gat in de hand bestuurd. Navraag bij de BNG en de provincie Zuid Holland (respectievelijk de geldverstrekker van de gemeente en de toezichthouder op de financiën) over de beleidsregels, maakte glashelder dat de creditverstrekking (nog) geen schuldplafond kent, maar dat de raad wel zelf verantwoordelijk is in eerste instantie in het groen licht geven aan al de uitgaven.
De ECB (Europese Centrale bank) had met de crisis de rente op leningen verlaagd in de hoop dat overheden hun schulden zouden afbouwen. In de praktijk werd echter nog harder naar de BNG gelopen, omdat in ambtelijk jargon geld lenen nog goedkoper werd. Het is maar hoe je het bekijkt.
De gemeente krijgt jaarlijks in totaal € 225-230 miljoen binnen en geeft € 255-265 miljoen uit. Daar komt structureel € 1 miljoen aan rentelasten per jaar bij op basis van de huidige 3,5% rente, los van een eventuele aflossing. Minimaal € 10 per burger dus per jaar. Gaat de rente stijgen, wat met een aantrekkende economie verwacht wordt, dan stijgen ook de rentelasten en de aflossing. En die worden als het tegen zit doorberekend aan de burger.
De overtuiging dat de OZB belasting gekoppeld zit aan de waarde van koophuizen is altijd al een fabeltje geweest en gaat alleen in goede tijden op. Als gemeenten geld tekort komen of leuke dingen met de creditrcard willen doen moet dat geld simpelweg ergens vandaan komen.
Potjes met reservegelden
In AD Westland werd laatst door een wethouder gesuggereerd dat de gemeente nog een pot met geld had van € 110 miljoen uit financiele meevallers in het verleden. Dat geld is allang uitgegeven en al die meevallers bestaan slechts op papier.
Net als sparen voor de oudedag (de FOR) voor ondernemers. Je kunt in goede tijden een kapitaal opbouwen maar als die steeds wordt aangesproken vanwege te weinig inkomsten in de mindere tijden, dan blijft er niets over dan een papieren verhaal met een schuld op de tegenbalans. Maar daar hebben we het dan even niet over.
Wat de gemeente wel in reserve heeft is het geld wat ze per jaar geleend heeft bij de BNG, maar uiteindelijk toch niet is uitgegeven. Dat geleende geld gaat wel in een reservepot. (Zie eerdere berichtgeving hierover)
Symboolpolitiek?
Toch zijn er wel wat bezuinigingen doorgevoerd die burgers gemerkt hebben op zwembaden, bibliotheken, het openbare groen en nog wat zaken.
Maar al die maatregelen kunnen niet weerhouden dat zeker met de verkiezingen in zicht er weer van alles beloofd wordt aan de kiezer en ook de creditcard zal dit jaar niet stofvrij blijven.
De eerste voorbeelden dienden zich in januari al aan. € 4,7 miljoen voor een dubbele rotonde op de Veilingroute en 6 miljoen voor plan de Groen Schakel. Of het doorgaat is nog de vraag maar de eerst 10 miljoen vliegt er dan zo weer uit. In die verhouding gezien lijkt bezuinigen in de praktijk meer symboolpolitiek en is het dweilen met de kraan open.
De economie
Het hele beleid van overheden is erop gericht dat men hoopt dat de economie weer aantrekt. Dat is op zich niet verkeerd. Veel mensen echter komen zonder werk te zitten, ZZP-ers en winkeliers hebben ook moeite om quit te spelen, om nog maar niet te spreken van de minima.
Tegen die achtergrond kunnen lasten niet blijven stijgen. De koopkracht van de Westlander komt zo steeds verder in het geding wat ook de middenstand opnieuw zal treffen. Zo komt Westland in een negatieve spiraal terecht.
Echte bezuinigingen
Stel dat de gemeenteraad besluit om haar creditcard doormidden te knippen of in ieder geval een poging waagt om de begroting met minder gebruik van nieuwe leningen rond te krijgen.
Dan kunnen een hoop plannen voorlopig in de ijskast en zijn er dus minder mensen nodig om Westland te besturen. (Na de verkiezingen komen er overigens weer 2 raadsleden bij omdat Westland een 100.000 + gemeente is geworden) Dan zal ook het personeelsbestand van gemeente Westland serieus naar beneden moeten.
Afgaande op de informatie die de redactie door de jaren heen heeft verkregen stijgen de nieuwe leningen met €100.000.000 de komende 3 jaar los van nieuwe gemeentehuizen. Met gaan we richting de half miljard euro schuld in totaal. Reken maar uit.
De redactie heeft de lijsttrekkers van alle politieke partijen gevraagd of zij hun kijk willen geven op de huidige financiële situatie van gemeente Westland. Wordt vervolgd dus.
Redactie Westlanders.nu