Nieuwjaarstoespraak 2016 burgemeester Van der Tak

Westland 05.01.2016 – Burgmeester van der Tak heeft maandagavond tijdens de nieuwjaarsbijeenkomst van gemeente Westland in de Oude Kerk in Naaldwijk, 

zijn jaarlijkse toespraak gehouden voor de aanwezige genodigden. Hieronder de inhoud.

———————————————————

‘Dames en heren, goedenavond, hartelijk welkom,
Happy new year!
Frohes neues Jahr!
Bonne année!
¡Feliz Año Nuevo!
Szcz??liwego nowego roku!

Zo zullen veel van onze Westlandse ondernemers hun buitenlandse klanten een goed 2016 hebben toegewenst.
Mag ik u namens onze Raad en het College van burgemeester en wethouders van Westland een succesvol en liefdevol jaar toewensen. Een jaar van gezondheid. Voor u én voor degenen die u dierbaar zijn.

Niet voor niets ben ik internationaal begonnen. 2015 was immers het jaar van de honderdduizenden vluchtelingen naar Europa. Een immens probleem. Het jaar van de terreuraanslagen in Parijs. Dramatisch. Het beeld dat blijft hangen is dat van misère en ellende, machteloosheid en nood, moord en stilte.
Het overschaduwt en relativeert onze lokale politiek-bestuurlijke problemen, waar zelfs een professor nodig was om de “do’s en dont’s” van de democratie uit te leggen.
En toch: ondertussen is er in 2015 in Westland wel veel bereikt. Wat goed is, verdient meer aandacht.

Greenport Westland staat als een huis en weet een eenstemmige Gemeenteraad achter zich. We voegen daar ieder jaar iets nieuws aan toe. Kijk naar de besluiten over de WestlandAgenda 2, de Greenport Horti Campus, aardwarmteprojecten van wethouder Theo Duijvestijn en het in gebruik nemen van het Westerleeplein en Maasdijkplein van wethouder Bram Meijer.

Het NOS-journaal zette Westland een paar weken geleden in de schijnwerpers met het nieuws dat de tuinbouw een topjaar beleeft. We komen nu echt uit het dal. De prijzen trekken aan, de rendementen stijgen en de investeringsbereidheid onder middelgrote ondernemers is in het vierde kwartaal fors toegenomen. De regio Delft/Westland kent na Amsterdam de grootste economische groei van Nederland.

Een mooie uitgangspositie voor het plan Veerman. Een plan dat – in samenwerking met de Rabobank en de sector – is opgesteld. Een plan dat leidt tot federaties, tot versterking van de concurrentiepositie van de glasgroenteteelt, tot reconstructie van  productiebedrijven in circa 700 hectare gemoderniseerd tuinbouwgebied en tot betere agrologistieke verbindingen.
Ook wordt door de Raad dit jaar een belangrijk besluit genomen over de warmterotonde, een project van € 750 miljoen; onderdeel van een duurzame energie-infrastructuur van Rotterdamse havenwarmte en Westlandse aardwarmte. Passend bij de ambitie van het Klimaatverdrag.
Minder aardgas uit Slochteren, meer aardwarmte uit Westland!

Vandaag opende in onze gemeente het 19e RNI-loket, waar arbeidsmigranten een Burgerservicenummer verkrijgen. Een erkenning voor wethouder Arne Weverling van onze voorbeeldrol in het arbeidsmigratiebeleid.

Een goed initiatief is ook de nieuw opgerichte Kredietunie Westland die zich sterk gaat maken voor MKB-ondernemers uit Westland. Zij kunnen straks extra financiering aantrekken, naast het bankkrediet. Modern coöperatief handelen op z’n best!

Na 12 jaar hard werken mogen we inmiddels spreken van Greenport 3.0. Op weg naar 2030. De toekomst wacht niet en het betekent – wat mij betreft – dat prioriteit wordt gegeven aan een verdere vernieuwing van de Greenport Holland organisatie. Daarin passen al die overlegfora en –platforms niet meer. Het zou één organisatorische samenwerking moeten zijn, met bedrijfsleven, kennisinstellingen en overheden onder één noemer, één Greenport Holland.
Dan wel onder een Ministerie met een naam waarin onze glastuinbouw prominent herkenbaar is, net als in andere EU-landen. We zijn nota bene het tweede exporterende land ter wereld. Mijn voorstel: het Ministerie van Voedsel, Tuinbouw & Agrisector.

Export is voor onze Greenport van eminent belang. Handelsmissies, onder andere met het Koninklijk Paar en ministers naar China, Japan en Korea, ze doen er toe en bewijzen hun nut. Want daardoor mag de paprika worden ingevoerd in China. Dat willen we ook voor de tomaat bereiken. Bovendien zijn in Japan drie grootschalige projecten gestart.
En ja, dan trek je weleens een burgemeester of wethouder uit de kast om deuren te openen. Want zo werkt het in de internationale economische wereld. Ik sprak laatst bij een bedrijfsbezoek een ondernemer die zei: ‘Blijft u alstublieft die rol van ambassadeur vervullen’.

Op weg naar 2030 groeit de wereldbevolking naar 9 miljard mensen. Negen miljard monden om te voeden. Het aantal mega-steden met meer dan 10 miljoen inwoners bedraagt dan zo’n 600. Volgens cijfers van de Wereld gezondheidsorganisatie stijgt het aantal mensen met diabetes wereldwijd naar vele honderden miljoenen. Voedsel wordt topprioriteit.

Met onze kennis, innovatief vermogen en ondernemerschap werken we in Greenport Westland aan de duurzame oplossing van die wereldvoedselvraagstukken, met behulp van moderne energiebronnen. Wij willen een bijdrage leveren aan de gezondheid van mensen, en door de sierteelt ook aan hun geluk. Werken aan de kwaliteit van leven.
De toekomst van de Greenport is in een paar woorden te vatten: tuinbouw en duurzame energie zijn het nieuwe goud en de wereld ligt aan onze voeten.

Dan kom ik tot een tweede issue, de Westlandse samenleving. Want hoe willen we die vormgeven op weg naar 2030? Als ik naar u kijk, naar Westland, dan zie ik een enorm organisatievermogen, opofferingsgezindheid en maatschappelijke kracht. In de zorg, sport, cultuur, op scholen: overal werpen we ons op als vrijwilliger. Niet voor niets zijn ook het afgelopen jaar weer tientallen inwoners gelauwerd voor hun inzet.

Onze samenleving bruist, dat merk ik ook tijdens de diverse koffiegesprekken die ik heb in de dorpen. Gespreksonderwerp nummer één bij de koffie is de zorg aan de Westlandse ouderen en onze jeugd. Iemand vroeg mij: “Kunnen we de Westlandse zorg zo overeind houden? Komt er nog iemand langs voor een praatje, worden zorgmedewerkers en de jeugdteams niet overbelast? Drukt er nog iemand op de bel om hulp te geven?”

Ondertussen neemt wel de vergrijzing toe, krimpt het zorgbudget vanuit het Rijk en is de zorg steeds meer een economisch mechanisme geworden… Wat ik me realiseer, net als de bezorgde inwoners die ik sprak…

Het is de hoogste tijd dat beschaving weer de norm wordt; de menselijke maat, goede buren, familie om mensen heen, én netwerken van op de mens gerichte organisaties. Dat is waar deze tijd om vraagt. Mensen met inspiratie, enthousiasme en vakkennis voor onze ouderen en voor onze jongeren.

Afgelopen jaar zijn we met die omslag begonnen, toen de gemeente de zorgtaken van het rijk overnam. Dankzij gedegen voorbereiding en het harde werken van zorgmedewerkers, Vitis Welzijn, Careyn, Pieter van Foreest, van onze sociale kernteams wordt vakwerk geleverd in de ouderen- en jeugdzorg. Chapeau!
Zo bouwt wethouder Marga de Goeij in samenspraak met de Raad aan een beschaafd en betaalbaar Westlands zorgstelsel, een prestatie van formaat. In 2016 moeten we door: moeilijke keuzes maken, beschaafde keuzes, lerend van bijvoorbeeld de problematiek bij een grote thuiszorgorganisatie als TSN.

Het leert ons dat grootschaligheid niet meer van deze tijd is. Persoonlijke betrokkenheid staat voorop. In de zorg, maar eveneens in het onderwijs. In een gemeente van meer dan 104.000 inwoners behoort een school van Voortgezet Onderwijs als ons ISW op eigen benen te staan – een Westlandse organisatie, dicht bij onze samenleving.
Kwaliteit door lokale verantwoordelijkheid, afgestemd op wat het bedrijfsleven vraagt.

Beschaving is ook dat niemand aan de kant staat. Daarom stelde wethouder Mohamed el Mokaddem samen met LTO Noord Glaskracht Westland, MKB Westland, VNO NCW Westland Delfland, MVO Westland en Patijnenburg het Actieplan Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen 2020 op. Zoveel mogelijk banen en leerwerkplekken creëren voor mensen die nu een beroep op een uitkering doen.

Levendige kernen, ook dat is beschaving. Zorgelijk in dat licht zijn wel de ontwikkelingen bij winkelketens als MacIntosh en V&D, in verband met de aantrekkelijkheid van het winkelaanbod in onze centra.
Positief is dat in ’s-Gravenzande de eerste paal werd geslagen van winkelcentrum het Hart van ’s-Gravenzande, straks het middelpunt van een levendig stadshart. De Raad sloeg ook een paal, een mijlpaal, gaf een klap op de plannen voor ontwikkeling van het centrum van Honselersdijk, passend binnen de financiële kaders van wethouder Peter Ouwendijk. Gaten in het centrum worden gevuld, en er is ruimte voor nieuwbouw van een school en uitbreiding van de supermarkt.

Ook Naaldwijk kan zich opmaken voor een nieuwe aanblik van het centrum. Want in augustus tekende wethouder Bram Meijer het contract dat Westland een CO2-neutraal gemeentekantoor aan de Tiendweg en publieks- en bestuurscentrum aan de Verdilaan oplevert.

Bij een levendige kern horen betaalbare woningen. Tegen de stroom in, zijn meer woningen gebouwd. En ik heb goede hoop dat het college kan komen tot prestatieafspraken met woningcorporaties. Daarbij vormen de grondprijzen, geen bodemprijzen! Het mag niet zo zijn dat alleen de gemeente een duit in het zakje doet. We bouwen voor Westlanders, wat zoveel betekent dat sociale woningbouw voor hen langdurig overeind blijft.

Goed wonen is ook veilig wonen. Ter voorkoming van branden met grote gevolgen moeten we bijvoorbeeld asbestdaken bij oude bedrijven vervangen. Ondertussen daalde al wel het aantal woninginbraken met 18%, vooral – met dank – door meldingen van de inwoners, door opvallende zaken in What’sappgroepen en Burgernet. We haalden zelfs het achtuurjournaal vanwege de samenwerking tussen Politie Westland, de buurtpreventie-teams, de gemeentelijke Boa’s, OM en gemeente.

Mag ik vaststellen: we leven in een sociaal en sterk Westland. Dat brengt me bij de discussie die de gemoederen in Nederland en Westland flink bezig hield: vluchtelingen. Dit jaar zal het niet anders zijn. We discussiëren over of en waar deze mensen opgevangen moeten worden. Soms met emoties, soms zelfs met agressie.
Ik trek een streep. Mijn streep is die van beschaving. Een streep van vrijheid en verantwoordelijkheid, van barmhartigheid en betrokkenheid, van gemeenschapszin en gewoon dóen. Waarden die gelden voor mij, voor u, voor ons. Dat is onze identiteit, een beschaafde identiteit, die wat mij betreft leidend is in dit vraagstuk.

Maar niet naïef! Mensen hebben er kopzorgen over, en die neem ik serieus. Vluchtelingen uit oorlogsgebieden, mensen in nood, bied je hulp. Dat kan bijvoorbeeld met kleinschalige opvang, passend bij de schaal van onze dorpen. Want grootschalige opvang is toch veelal een broedplaats van nietsdoen, een mogelijke kiem van terreur. Maar, het brengt wel vraagstukken voor het gemeentebestuur met zich mee. Zeker: een dilemma, ook voor onze raad.

Vluchten naar Nederland, verblijven in onze beschaving – betekent ook accepteren van onze beschaving. Meedoen aan vrijheid, aan betrokkenheid en aan gemeenschapszin. Ofwel: kom je in Westland wonen, wie je ook bent, dan doe je gewoon mee. Dan gaan de kinderen naar school, dan leer je de taal en je draagt met werk je steentje bij. En een vlucht in criminaliteit is een vliegticket het land uit.

Kortom: geen slappe integratie, niet pamperen, niet klein houden. Wel een Westlandse aanpak van onderwijs, werk en ontwikkeling van je eigen kracht: dat is de aanpak die ik voorsta, die ik hier bepleit, maar ook aan de regiotafel en op landelijk niveau.
Binnenkort gaat het college hierover met u en onze raad in gesprek, dan mogen eisen worden gesteld. Dat is een houding die kracht vereist in plaats van angst, een houding die geen angst kent om in gesprek te gaan. Zo ervaar ik Westland.

Kort en goed. Met Westland op weg naar 2030 staat ons veel werk te wachten. Dat geldt voor het bedrijfsleven – van tuinbouw tot detailhandel, voor vrijwilligers en professionals van Westlandse verenigingen en medewerkers van maatschappelijke organisaties, het geldt voor ons allen. Voor raadsleden, voor wethouders, voor mij als burgemeester.

Het wordt voor mij ook een spannend jaar. Toen ik aantrad als uw burgemeester werd in de eerste maanden al gezegd: “Die blijft maar kort”. Inmiddels naderen we het einde van mijn tweede benoemingstermijn. U zit al 12 jaar met mij opgescheept en ik voel me – ondanks dat er sprake is van een veranderde politieke cultuur in de afgelopen jaren – meer Westlander dan ooit.
Maar, uiteindelijk is er maar één bestuursorgaan dat de Commissaris van de Koning adviseert over de herbenoeming van de burgemeester van Westland en dat is de gemeenteraad. Uw Raad gaat daar over en bepaalt de inhoud van het advies.
Wat dat advies ook zal zijn: ik zal het beschouwen als uiting van democratisch handelen en het accepteren. Dat is geen don’t maar een do.
Ik wens u veel wijsheid toe.

Tot slot: Met elkaar bouwen aan een economisch sterk, sociaal krachtig en aantrekkelijk Westland, voor mensen in en buiten deze prachtige Oude Kerk, zo werken we samen aan de Westlandse beschaving.

Graag wens ik u nogmaals een succesvol, ja liefdevol en gezond 2016 toe.’