Lichte toename sterfte in week 50

Nederland 18.12.2020 – In week 50 (7 tot en met 13 december 2020) overleden naar schatting 3.550 mensen.

Dat zijn er ruim 50 meer dan een week eerder, toen 3.494 mensen overleden. In de winter neemt het aantal overledenen altijd toe. De sterfte in week 50 is echter nog 450 hoger dan verwacht voor deze periode. Dat meldt het CBS op basis van de voorlopige sterftecijfers per week.

Sinds week 39 is de wekelijkse sterfte hoger dan verwacht. In de eerste twaalf weken van de tweede golf (week 39 tot en met week 50) overleden 5,3 duizend meer mensen dan je in deze periode zou verwachten. Tijdens de eerste golf (week 11 tot en met week 19) was de oversterfte naar schatting bijna 9 duizend. Met uitzondering van een verhoogde sterfte in week 33 en 34 tijdens de hittegolf, was de sterfte sinds week 19 gemiddeld wat lager dan wat verwacht werd als er geen corona-epidemie was geweest.

Sterfte onder Wlz-zorggebruikers weer toegenomen
Op basis van de schatting voor week 50 is de sterfte bij mensen die zorg ontvingen in het kader van de Wet langdurige zorg, zoals bewoners van verpleeghuizen, toegenomen. Er overleden 1 400 Wlz-zorggebruikers in week 50. In de overige bevolking overleden ruim 2 150 mensen, een afname ten opzichte van week 49.

In de eerste twaalf weken van de tweede golf (week 39 tot en met week 50) overleden bijna 2,5 duizend meer Wlz-zorggebruikers dan je in deze periode zou verwachten. Tijdens de eerste golf (week 11 tot en met week 19) waren dit er naar schatting 5,2 duizend.

Sterfte neemt toe bij mannen
De sterfte nam in week 50 onder mannen meer toe dan onder vrouwen ten opzichte van een week eerder. Er overleden in week 50 naar schatting ruim 1.800 mannen en ruim 1.700 vrouwen.

In eerdere weken van de tweede golf van de corona-epidemie stierven meer mannen dan vrouwen, hoewel er meer oudere vrouwen dan oudere mannen zijn. Tijdens de eerste golf stierven ook meer mannen dan vrouwen; de oversterfte bij mannen was toen (week 11 tot en met week 19) 38 procent, bij vrouwen 29 procent.

Verhoogde sterfte bij alle leeftijden
De verhoogde sterfte is bij alle leeftijdsgroepen te zien. Onder 80-plussers overleden in week 50 naar schatting 2 000 mensen. Er overleden 1.100 mensen van 65 tot 80 jaar en 450 mensen jonger dan 65 jaar.

Sterfte aan COVID-19 tot en met juni bekend
De cijfers over de (over)sterfte zijn gebaseerd op de dagelijkse berichten over het aantal overledenen die het CBS dagelijks ontvangt. Deze berichten bevatten geen informatie over de doodsoorzaak. Deze informatie ontvangt het CBS later via een doodsoorzakenverklaring. Voor alle overledenen tot en met juni 2020 is de doodsoorzaak bekend. Volgens deze cijfers overleden iets meer dan 10 duizend mensen aan COVID-19 van maart tot en met juni 2020, zoals het CBS op 1 oktober publiceerde. De oversterfte in die periode wordt dus volledig veroorzaakt door sterfte aan het nieuwe coronavirus. Meer informatie over de regionale verdeling van de sterfte aan COVID-19 op basis van de doodsoorzakenverklaringen is te vinden in het op 26 november gepubliceerde nieuwsbericht van het CBS.

Informatiebronnen RIVM
Het RIVM ontvangt dagelijks meldingen van overleden COVID-19-patiënten vanuit de GGD’s. Omdat mogelijk niet alle mensen met COVID-19 zich laten testen, er geen meldingsplicht geldt voor overlijden aan COVID-19 en de registratie soms wat langer duurt, zullen de werkelijke aantallen overleden COVID-19 patiënten in Nederland waarschijnlijk hoger zijn.

Tot en met juni 2020 heeft het RIVM 6 182 overleden COVID-19-patiënten geregistreerd. In week 39 tot en met week 50 registreerde het RIVM 3 763 overleden COVID-19-patiënten, waarvan 273 in week 50 (stand 15 december 2020). In de tussenliggende periode ging het om minder dan 200 overleden COVID-19-patiënten.

De cijfers over week 50 zijn een schatting op basis van 83 procent van de ontvangen overlijdensberichten. Dit 

Totaal sterfte voor 2020
In 2019 stierven 151.885 mensen in totaal. Het jaar ervoor een paar duizend meer Nederlanders als gevolg van een lichte stijging door griep in de winter.

Tot en met week 50 in 2020 stierven tot nu toe volgens de eerste gegevens 158.010 inwoners. Met nog twee weken te gaan dit jaar komt het sterftecijfer – uitgaande van het gemiddelde – rond de 163.500 te liggen. 

Voor 2020 komt het totaalsterftecijfer inclusief de overleden personen aan corona te liggen op ruim 11.600 meer dan in 2019. Zonder de goede medische zorg die Nederland kent, zou dat getal veel hoger liggen.