Aanhouding in onderzoek naar oplichting met nepnieuwswebsites

Nederland 30.09.2021 – Vorige week woensdag heeft de FIOD een aanhouding verricht in een onderzoek naar een criminele organisatie die zich bezighoudt met oplichting middels nepnieuwswebsites.

Potentiele slachtoffers komen daarop terecht via advertenties op o.a. Facebook. De 29 jarige man is aangehouden voor onder andere leidinggeven aan een criminele organisatie.

Doorzoekingen vonden plaats in kantoren en woningen in Amsterdam, Velserbroek maar ook in Zweden. Er is voor miljoenen aan beslag gelegd op onroerend goed, auto’s, een scooter, horloges, cryptovaluata en bankrekeningen in binnen en buitenland.

De criminele organisatie had een grootschalig netwerk in beheer van verschillende nepnieuwscampagnes waarbij ook de identiteit van bekende Nederlanders en Nederlandse nieuwswebsites werden misbruikt. Consumenten werden met fictieve beweringen en nep-reviews verleid om door te klikken. Een nieuwsartikel heeft bijvoorbeeld als titel ‘Speciale Berichtgeving: De meest recente investering van (naam bekende Nederlander) verbaast experts en maakt grote banken doodsbang’. Vervolgens wordt omschreven dat een bekende Nederlander bij een bekend televisieprogramma te gast was en hij of zij vertelde over een maas in de wet om rijk te worden en dat de bekende Nederlander iedereen op het hart drukt om snel van deze geweldige kans te profiteren voordat grote banken deze mogelijkheid voorgoed dwarsbomen.

De werkwijze bij dit soort fraudes is dat nadat een consument doorklikt op een nepnieuwsadvertentie, de consument zijn persoonsgegevens invult en dan gebeld wordt voor hulp bij de eerste inleg en het aanmaken van een account bij een broker. Vervolgens worden de consumenten meerdere malen gebeld en verleid om nog meer geld in te leggen. Het ingelegde geld wordt overgeboekt naar diverse buitenlandse bankrekeningen. Vaak zijn slachtoffers hun geld kwijt.

Het strafrechtelijk onderzoek richt zich op de activiteiten in Nederland maar er zijn ook activiteiten geconstateerd in het buitenland. Er zijn gegevens van meer dan een miljoen personen aangetroffen op een server in beheer van de criminele organisatie. Het vermoeden bestaat dat er tienduizenden personen over de hele wereld uiteindelijk geld hebben ingelegd, waarmee de criminele organisatie tientallen miljoenen aan vergoeding heeft verdiend. Het onderzoek staat onder leiding van het Functioneel Parket.

Naast het feit dat het Openbaar Ministerie en de FIOD krachtig optreden, roepen zij burgers op niet in dit soort advertenties te trappen. Mocht men toch willen beleggen in cryptovaluta, dan adviseren zij om dit te doen bij een bedrijf dat geregistreerd is bij De Nederlandse Bank als cryptoinstelling.

Weren advertenties
Daarnaast ziet de FIOD dat deze advertenties nog altijd online verschijnen, en dat sommige platforms hier verdergaand tegen optreden dan andere. Zij roepen internetplatforms die deze advertenties (nog) niet actief verwijderen, dan ook op om meer werk te maken van het weren van dit soort advertenties van hun platforms.

Dergelijke ‘foute advertenties’ worden via, via bij de grote wereldspelers in de reclamewereld ingekocht (zoals bij Google kan) en glippen tussen de goede/normale reclames door. Die fouten worden na melding dikwijls geblokkeerd, om dan via een andere route op internet weer te verschijnen. Een soort van kat en muis spelletje is het dan. Daardoor is dit lastig te bestrijden, want websites zelf kunnen in principe bepalen welke reclames ze wel of niet willen zien op de ruimtes die ze op hun platforms verhuren.