Westland 17.11.2022 – Deze week moest ik wat foto ’s maken voor artikelen op de website en zo stond ik op een schoolplein van het voorgezet onderwijs wat plaatjes te schieten.
Twee jongens die net uit school kwamen stapten op hun fiets en wilde het schoolplein afrijden. Ze praatten tussendoor wat met elkaar toen ik opeens het woord ‘kanker’ een paar keer hoorde vallen. Aan de toonzetting was het totaal ongepast en niet van toepassing op het gekeuvel. Het is een stopwoord wat tegenwoordig bij de jeugd regelmatig wordt toegepast, om wat meer ‘jus’ aan een verhaal of conversatie te geven kennelijk. Op een bepaalde manier is het ‘stoer.’
Nu moet ik eerlijk toegeven dat wij vroeger ook geen lievertjes waren. In onze wijk waar wij als kinderen speelden viel ook wel eens een ongetogen woord. Meestal wanneer we ruzie hadden kwamen wat alternatieve ziekten – minder ernstig – met lijer erachter uit de mondjes. Natuurlijk ook niet goed te praten. De volksziekte nummer 1 was toch een brug te ver, laat staan te pas of te onpas.
Ja de Hagenezen, die gebruikten het als een stopwoord. De manier waarop ze het zeiden op zijn Haags deed pijn aan mijn Westlandse oren. Wat een aso-geluid was dat in mijn beleving als gereformeerd jongetje! Maar het lijkt erop dat die gewoonte nu steeds meer ingeburgerd raakt bij jongeren in het Westland.
Deze week las ik op twitter dat een vrouw een groep jongeren erop aansprak. ‘Ze moest haar mond ( ik gebruik de nette vorm) houden anders kon ze een pak slaag krijgen. De boosheid in kinderharten, waar komt het vandaan? Wat is de reden ertoe dan dit taalgebruik zo ontwikkeld?
Enfin, om terug te komen op het schoolplein. Ik ging niet in de aanval, maar was te geprikkeld om de heren zonder gesprekje te laten gaan. Met een paar recente gebeurtenissen in mijn geheugen van vrienden waarmee ik geappt had, tot het stil werd omdat ze te zwak waren om nog te kunnen antwoorden door die rotziekte.
Een vraagstelling wil ook nog wel eens helpen. Dan hou je de communicatie open, dan voelen de mensen waarmee je wil praten zich niet direct aangevallen.
Wat als….?
Dus ik hield de jongens aan. ‘Heren mag ik jullie een vraag stellen? Ze stopten. Stel dat je vandaag te horen krijgt dat je vader terminaal kanker heeft, zouden jullie dat woord dan nog zo makkelijk gebruiken? De jongen die het gebruikt had verontschuldigde zich onmiddellijk een paar keer en zei dat het niet zo de bedoeling was. De ander was zeer stellig dat hij dat woord nooit gebruikt, omdat hij vindt dat het gewoon niet kan.
We hadden een kort gesprek, maar in dit geval drong het besef door bij de gebruiker dat deze manier van praten niet zo onschuldig is of stoer. Dat het voor sommige mensen wel degelijk kwetsend kan zijn. De boodschap was over gekomen. Hopelijk dat deze gewoonte zijn langste tijd gehad heeft in Nederland, een column als deze kan eraan bijdragen.
Harry Schonewille
Eindredacteur Westlanders.nu