Westland 01.04.2023 – De gemeenten en het Rijk kampen in toenemende mate met ruimtegebrek voor woningbouw, opvang asielzoekers/statushouders en de stikstofaanpak draait langzaam vast in eigen regelwetgeving en die van Brussel.
Gemeente Westland en Rotterdam hebben echter eind vorige eeuw onderzoek gedaan naar een eiland voor de kust, het zogeheten plan Westerdam met dezelfde naam. Dit eiland moest soelaas bieden aan bestuurlijke kwesties die vastlopen, onder andere op gebied van ruimtelijk ordening en milieuregelwetgeving. Maar het plan was te duur en eindigde destijds – zoals dikwijls gebeurt met onderzoekopdrachten bij externe bureaus – ergens in een bureaula. Zestigduizend toen nog dure rijksdaalders lichter leek het idee een complete flop.
De Zandmotor voor de kust bij Kijkduin en Westland werd in 2011 opgeleverd en in 2013 volgde Maasvlakte 2 bij gemeente Rotterdam. Afgelopen decennia hebben rijkswaterstaat en de TU veel nieuwe kennis opgedaan bij de Zandmotor en Maasvlakte 2 is bijna volgebouwd. Ruimtegebrek dreigt opnieuw voor beide gemeenten, maar ook de rijksoverheid loopt bestuurlijk vast met een steeds meer onbegrensde bestuurscultuur.
Het kabinet kreeg met de provinciale statenverkiezingen een gevoelige draai om de oren en moest iets met de verkiezingsuitslag doen. Maar daar komt de coalitie vooralsnog niet uit met de stikstof. Een snel uitgetikte brief vanuit Brussel maakte de situatie alleen maar gecompliceerder, (deed afbraak aan de verkiezingsuitslag) en in een laatste poging om Rutte IV vlot te trekken, wordt nu het stikstofballetje doorgespeeld naar de provincies. Die moeten in overleg met gemeenten nu oplossingen gaan bieden voor de bestuurlijke vraagstukken.
Gemeente Westland lanceerde recent een plan waarin 1500 nieuwbouwwoningen de krapte op de huizenmarkt moet verlichten. Maar geschikte bouwlocaties vinden lijkt vooralsnog makkelijker gezegd dan gedaan.
En daarmee lijkt eiland Westerdam decennia later toch nog een redelijk alternatief te worden en kan weer uit de mottenballen worden gehaald. Met een eiland waar ruimte zou zijn voor nieuwbouw, opvang van statushouders en asielzoekers, en misschien zelfs een luchthaven om Schiphol met zijn stikstofreductie en toenemende geluidsoverlast door aanvliegroutes te ontzien. Kwestie van zandopspuiten en bouwen, eventueel in combinatie met een tunnel naar het vaste land. Engeland verplaatste eeuwen geleden lastige bestuurlijke kwesties naar een bestaand ontdekt eiland wat achteraf gezien flink groter leek te zijn dan gedacht. Het tegenwoordige Australië en dat is – met vallen en opstaan – toch goed uitgepakt.
Hebben de ambtenaren van beide gemeenten destijds toch met een profetische blik vooruit gezien en zijn de 150.000 guldens in de voorverkenning voor een Masterplan Westerdam wellicht toch geen weggegooid geld geweest.