Europoort 08.12.2023 – Op vrijdagochtend bezetten ruim 100 rebellen van Extinction Rebellion de toegangswegen tot de Europoort, zowel het kruispunt Moezelweg – Merwedeweg als het kruispunt Moezelweg – Saarweg.
Hiermee wordt de helft van de Europoort geblokkeerd uit protest tegen de centrale rol die de haven speelt in de klimaatcrisis. De Rotterdamse haven is volgens XR de meest vervuilende haven van Europa zoals door Transport & Environment werd vastgesteld. De haven doet niet genoeg om de klimaatdoelen te halen zoals te lezen is in het EU Ports’ Climate Performance rapport. Zolang het Rotterdamse Havenbedrijf haar verantwoordelijkheid weigert te nemen, ziet de actiegroep ‘Herover de Haven’ van Extinction Rebellion geen andere optie dan deze vreedzame blokkade.
Foto XR
“Langetermijneffecten op het klimaat en op de gezondheid van de omwonenden worden opgeofferd ten behoeve van private winsten. Het Havenbedrijf een oplossing voor de klimaatcrisis in de weg”, aldus Ezra Özen van actiegroep Herover de Haven.
In 2005 had het Havenbedrijf beloofd om haar uitstoot te halveren in 2025 zoals vastgelegd in ‘Rotterdam Climate Initiative Actieprogramma en doelen 2007-2010’. Maar in plaats van dat de uitstoot verminderde, is deze, bijna 20 jaar later, hetzelfde gebleven. Ondertussen zegt het Havenbedrijf zelfs pas in 2050 klimaatneutraal te zijn. Hiermee ontloopt de grootste vervuiler van Nederland diens verantwoordelijkheid om zelfs zijn eigen gestelde klimaatdoelen te halen.
Vertraagtactieken kosten mensenlevens.
Er is een grote omslag nodig om de klimaatdoelen te halen, maar de plannen van het Havenbedrijf zijn onvoldoende. Het Havenbedrijf doet voorkomen alsof het grote stappen zet naar een duurzame haven, maar het is nog zeer afhankelijk van vervuilende kolen, olie en gas. Ook de gemeente Rotterdam en de Nederlandse staat, die samen 100% van de aandelen van het Havenbedrijf bezitten, ontduiken hun grondwettelijke zorgplicht.
Opmerkelijk is dat de Rotterdamse haven niet alleen een grote ecologische tol eist, maar ook een enorme gezondheidsschade veroorzaakt. Met een geschatte jaarlijkse gezondheidsschade van maar liefst 2,7 miljard euro, wordt de gezondheid van de regio ernstig bedreigd zoals te lezen in een in juni van dit jaar gepubliceerd artikel in Follow the Money [4].
Uit de haven komen talloze giftige en vervuilende stoffen vrij. Stoffen die havenwerkers en omwonenden vervolgens weer inademen. Boosdoeners zijn onder andere de uitstoot van giftige stoffen die vrijkomen bij de productie van olie en plastic, door petrochemische bedrijven als Shell, BP en Exxon Mobil.
Onlangs uitgebracht onderzoek van Transport & Environment onderstreept nogmaals de macht die de fossiele industrie heeft over volksgezondheidbeleid, de arbeidsomstandigheden van havenwerkers en het Havenbedrijf zelf. [5]. Sinds de jaren ’60 voert de Europese onderzoeksgroep Concawe, opgericht door de olie-industrie, een succesvolle lobbycampagne tegen de bescherming van werknemers tegen benzeen, een vervuilende stof die sterk in verband wordt gebracht met kanker. De effecten van deze giftige stof zijn welbekend; baanbrekende studies over de schadelijkheid ervan werden al gepubliceerd aan het eind van de jaren 1970. Maar de olie-industrie heeft lange tijd onderzoeken gefinancierd die de overweldigende wetenschappelijke consensus over de kankerrisico’s van blootstelling aan benzeen en andere luchtverontreinigende stoffen in verband met olieproducten tegenspreken. Hierbij maakte Concawe gebruik van haar bevoorrechte toegang tot besluitvormers om het beleid van de European Chemicals Agency te beïnvloeden. Deze aanpak imiteert de desinformatie tactieken die gebruikt worden door de tabaks-, pesticide- en olie-industrie in de VS.
Wanja Akkerhuis van Herover de Haven licht toe: “De omwonenden van de haven en in het bijzonder de havenmedewerkers staan vooraan in de rij als het gaat om het inademen van deze giftige en ziekmakende stoffen. Het is hoog tijd dat Rotterdammers de regie over hun haven terugpakken. De haven is een publiek bedrijf, maar staat nu nog ten dienste van private winst. Daarom komt Herover de Haven in actie. Wij eisen dat het Havenbedrijf, de gemeente Rotterdam en de Nederlandse staat uiterlijk in 2030 de Rotterdamse haven fossielvrij maken en te zorgen voor een eerlijke groene transitie voor havenwerkers. Rotterdammers en havenwerkers verdienen een haven die hun gezondheid en de klimaatdoelen vooropstelt.”
Wat is Herover de Haven?
Herover de Haven is een collectieve inspanning om van de Rotterdamse haven een haven voor het volk en de planeet te maken. De haven is een publiek bedrijf, maar staat ten dienste van private winst. Daarom komen we in actie. Door middel van ontwrichtende acties tegen degenen die winst boven mensen stellen, eisen wij: een einde aan de Fossiele Haven in 2030; groene banen voor arbeiders; schone lucht voor iedereen en zeggenschap voor de Rotterdammers over hun toekomst. Wij roepen het Havenbedrijf, de gemeente Rotterdam en de Nederlandse staat op om uiterlijk in 2030 de Rotterdamse haven fossielvrij te maken en te zorgen voor een eerlijke groene transitie voor havenwerkers. Rotterdammers en havenmedewerkers verdienen een haven die hun gezondheid en de klimaatdoelen vooropstelt.