Westland 31.01.2025 – Als gevolg van het oorlogsgeweld in Oekraïne komen veel mensen vanuit Oekraïne naar Nederland. Om hen op te vangen, heeft het Ministerie van Justitie en Veiligheid de ‘Regeling Opvang ontheemden Oekraïne (RooO)’ opgesteld. Deze regeling legt vast welke afspraken en richtlijnen gemeenten hanteren voor het bieden van opvang, waaronder leefgeld. De RooO is onder grote tijdsdruk ontwikkeld en trad op 1 april 2022 in werking.

Begin vorig jaar is de regeling na een evaluatie op verschillende punten aangepast. De beleidsregels van de gemeente Westland zijn opgesteld naar aanleiding van de RooO. De wijzigingen gaan bijvoorbeeld over het invoeren van een eigen bijdrage voor volwassenen met een inkomen. De eigen bijdrage geldt voor opvangkosten, zoals water, energie en maaltijden. B&W vinden het passend dat ontheemden met een inkomen bijdragen aan deze kosten, aangezien zij nu in Nederland werken en een inkomen hebben.

Het kabinet kijkt intussen verder naar het einde van de oorlog en heeft het volgende bericht.

Richtlijn Tijdelijke Bescherming

De Europese Richtlijn Tijdelijke Bescherming (RTB) waar Oekraïense ontheemden nu onder vallen, loopt tot en met 4 maart 2026. Gezien de onzekere situatie in Oekraïne is het nog onbekend of deze tijdelijke bescherming wordt verlengd.

Het kabinet bereidt zich daarom voor op het scenario wanneer de Europese tijdelijke bescherming stopt. Met als belangrijkste componenten: terugkeer en een nationale terugvaloptie.

Vrijwillige terugkeer

De RTB biedt een mogelijkheid om richting het einde van de tijdelijke bescherming een vrijwillig terugkeerprogramma op te zetten. Het kabinet wil van deze mogelijkheid gebruik maken. Dit terugkeerprogramma is erop gericht ontheemden uit Oekraïne georganiseerd, begeleid terug te laten keren, zodra het mogelijk is. Hier ligt nadrukkelijk een relatie met wederopbouw. Het intrekken van de lopende asielaanvraag vóór vertrek is een absolute voorwaarde voor deelname aan het terugkeerprogramma.

Nationale terugvaloptie

Naast het plan om gericht terugkeer te stimuleren en faciliteren zodra het land weer veilig is, moet onderzocht worden hoe dit ordentelijk te organiseren. Daarom werkt het kabinet ook aan een nationale terugvaloptie. Naast onze inzet op terugkeer, bereiden wij ons hiermee voor op de situatie dat een groep ontheemden langer in Nederland zal blijven. Zo lang als ontheemden in Nederland zijn, is onze inzet dat zij maximaal meedoen, zelfredzaam zijn en bijdragen aan kosten.

Europese samenwerking

Bij het maken van de plannen op de lange termijn houdt het kabinet ook het Europese en Oekraïense perspectief scherp in het oog. Een gemeenschappelijke aanpak van de EU-lidstaten straalt eenheid uit richting Oekraïne en Oekraïense ontheemden. Dat heeft tot dusver goed gewerkt en voorkomt grote verschillen tussen EU-lidstaten en hierdoor mogelijke secundaire migratiestromen. Maar een nationale aanpak wordt niet uitgesloten.