Westlanden 05.01.2016 – ‘Hebben jullie nog eten? Hebben jullie nog warmte en licht? Hebben jullie al gehoord dat oom Jan is meegenomen door de Duitsers?
En dat het huis van de buren als represaille is afgebrand? Hoe lang zou het nog duren? Komen we de winter door?’
Op de zolder van het huis van haar grootouders stuit Nieske Vergunst op een stapel brieven geschreven tijdens de Hongerwinter. En daaruit blijkt: in het dagelijks leven in Nederland merk je niet veel van een geallieerde landing in Normandië. Wel merk je dat gas en elektriciteit worden afgesloten en dat het voedsel opraakt. Dus wanneer de familie Spaanderman in 1944 en 1945 brieven krijgt van familie uit Den Haag, Friesland of Amsterdam, gaat het niet over politiek, maar over kou, honger, wanhoop.
Oorlogsbrieven schetst een indringend portret van een Nederlandse familie tijdens de Hongerwinter op basis van ruim honderd brieven, verstuurd aan één gezin. Vergunst en Mathijssen kozen de brieven en verrijkten ze met historische context en anekdotes. Ze laten zien hoe gewone mensen, géén helden, leefden en overleefden in een uitzonderlijke episode in de Nederlandse geschiedenis.
‘Hoe ‘gewone mensen’ de Tweede Wereldoorlog ervaren komt nauwelijks aan bod in de geschiedenisboeken. Toch bieden hun woorden het beste zicht op de dagelijkse gang van zaken en de praktische kunst van het overleven. Deze unieke verzameling brieven uit één grote familie- en vriendenkring geeft daarover verrassend uitsluitsel. En we weten nu ook dat ‘gewone mensen’ allerminst gewoon zijn in oorlogstijd. Erg interessant en spannend, en zeker onbekend en origineel.’
– Herman Pleij ‘
Nu zet je op Facebook iets wat je belangrijk vindt of je WhatsAppt iets naar je vrienden. Zeventig jaar geleden schreef je brieven naar elkaar. Brieven als levenslijn, zeker in de Hongerwinter, brieven over gewone zaken en over oorlogszaken, maar vooral om te laten weten dat je nog in leven bent.’
– David Barnouw
Nieske Vergunst (1983) is communicatieadviseur Bètawetenschappen bij de Universiteit Utrecht. Lisanne Mathijssen (1987) is literair redacteur en tekstschrijver. De oorlogsbrieven komen uit de familie van Nieske. Samen bezorgden en annoteerden ze het geheel tot een lopend verhaal.
Het boek verschijnt op donderdag 4 februari
Paperback | 256 blz. | isbn 9789045030272 | 4 februari 2016 | verschijnt ook als e-book