Westlanden 08.04.2025 – Het OM heeft besloten geen zaken meer te vervolgen, waarbij er door de leerplichtambtenaar geen vrijstelling is verleend vanwege richtingsbedenking tegen scholen, op basis van geloofsovertuiging of levensopvatting van de ouders. Hiertoe is overgegaan omdat er te weinig juridische houvast is om deze zaken te vervolgen.
Vrijstelling van de leerplicht
In Nederland zijn kinderen vanaf 5 jaar leerplichtig. In sommige gevallen kan er vrijstelling gevraagd worden van de leerplicht. Bijvoorbeeld vanwege ziekte of ‘richtingsbedenking’. Dit laatste betekent dat er volgens de ouders geen scholen in de nabije omgeving zijn, die aansluiten bij hun geloofsovertuiging of levensopvatting.
Het aanvragen van deze vrijstelling, wordt beoordeeld door de leerplichtambtenaar. In 2024 hadden meer dan 2100 jongeren een vrijstelling van de leerplicht vanwege richtingsbezwaren. Wanneer de leerplichtambtenaar het verzoek tot vrijstelling afwijst, wordt er een proces-verbaal opgemaakt. In 2024 ging dit om zo’n 160 strafzaken. Dat is in dat jaar nog geen 8% van het totaal verleende vrijstellingen vanwege richtingsbezwaren.
Wisselende jurisprudentie
Het gewijzigd standpunt is gebaseerd op een advies van het Wetenschappelijk bureau OM. De afgelopen jaren is gebleken dat het toetsingskader waarmee de leerplichtambtenaren deze vrijstellingen beoordelen, onvoldoende duidelijk is en de procedures lang en complex zijn. Er zijn uiteenlopende uitspraken van de verschillende gerechtshoven te zien, er is geen eenduidige lijn. Het OM is van mening dat deze zaken daardoor – juridisch gezien – te weinig houvast bieden voor strafrechtelijke handhaving.
Welke artikel 5b zaken vervolgt het OM nog wel?
Bij strafzaken op grond van artikel 5b Leerplichtwet waarbij er overduidelijk niet is voldaan aan overige formele vereisten – zoals het niet tijdig aanvragen van een vrijstelling voordat het kind leerplichtig is – zal uiteraard wel strafvervolging plaatsvinden.
Vervolg
De afgelopen jaren is gebleken dat de door de rechter opgelegde sancties (deels voorwaardelijke geldboetes) veelal niet geleid hebben tot het alsnog naar school gaan van deze kinderen.
Het OM begrijpt dat deze beslissing impact heeft op het werk van de leerplichtambtenaar en is in gesprek met Ingrado (Landelijke Vereniging voor Leerplichtambtenaren), het ministerie van OCW en JenV om te onderzoeken of er alternatieven zijn om de schoolgang van kinderen alsnog te bevorderen.
11 reacties
veel kinderen willen werken maar mogen niet omdat ze eerst n mbo diploma verplicht zijn te moeten afronden behalen.
te veel druk wordt via school gelegd op de kinderen. niet echt stimulerend en of gezond. vaker ziekmelding omdat naar school gaan niet meer fijn is.
Er word teveel druk op de kinderen gelegd. Grotendeels wat ze leren hebben ze uiteindelijk toch in hun nabije toekomst niks aan. Te lange schooldagen waarvan de 80% in de klas moeten zitten. Het is alleen maar leren leren leren en allea moet maar op bepaalde niveau tegenwoordig… Terwijl kinderen bewegingsmogelijk heden nodig hebben niet ieder kind is hetzelfde… Zodra ze achterlopen plakken ze al verschillende labels op die kinderen en moeten ze naar speciaal onderwijs… Nog steeds te lange dagen voor kinderen… Het is al wetenschappelijk bewezen dat mensen die werken maar 4 tot 5 uur per dag productief aan het werk zijn wat denk je dan van kinderen… Hele dagen op school en tegen de tijd dat ze thuis komen is het 1 -1.5 uurtje buiten spelen wat voor zich zelf doen is het etenstijd na etenstijd nog wat huiswerk maken enz dan is het al bed tijd om vervolgens de volgende dag weer zelfde routine te hebben vanaf 7-8 uur in de ochtend. Wat een leven zeg…
Moeten ze maar luisteren naar de wensen van het kind zelf en niet naar de ouders of het schooladvies. Het is hun leven en niet dat van de docent of ouder. Die hebben hun schooltijd al gehad.
leerplicht is de grootste onzin ooit bedacht. Het kind mag volgens de wet over van alles en nog wat zelf beslissen en bepalen, zelfs of hij/zij een jongen of meisje wilt zijn. Maar school, daar hebben ze niks in te kiezen. Je wordt vol gestampt met veel dingen waar je later niks aan hebt en je wordt geleerd te denken zoals hun willen dat je denkt.
inderdaad. En als ze 18 zijn, zijn ze volgens de wet volwassen, ze mogen drank en drugs kopen zonder toestemming van de ouder(s) maar, ouder zijn wél financieel verantwoordelijk voor de “volwassenen” kinderen tot hun 21ste en zelfs langer als ze nog niet financieel redzaam zijn met 21.
schreef schei uit met dat zielige gedoe wij gingen naar school nee moesten zo niet dan kreeg je een draai om je oren tegenwoordig is alles ach kom maar en ouders zijn er doen er ook aan mee aan dat watjes gedoe
Er bestaat geen aanvraag voor vrijstelling, alleen een kennisgeving. Doe wat beter jullie best om de feiten duidelijk weer te geven en neem niet direct het narratief van de Ingrado over…
Dat dus. Het is zelfs zo dat er geen reactie hoeft te komen van de lpa op die Kennisgeving. En de lpa màg dat wettelijk ook helemaal niet beoordelen, omdat richtingsbezwaren subjectief zijn.
mijn dochter is nu 17 en wordt in januari 18. heeft haar diploma gehaald en ook nog keurige cijfers ook. maar omdat ze geen starters kwalificatie niveau 2 heeft moet ze door tot haar 18. ze is gestaakt met een opleiding omdat ze door privé reden niet aan leren kwam en ook niet zekker wist of dit echt was wat zij wilde. ze wilde tussen jaar om dat gene te gaan verwerken. zieke in familie. nu zit leerplicht ambtenaar en gemeente achter haar aan. drama drama drama. alles uitgelegd maar school school school. we willen reizen maand naar Noorwegen mag ze niet mee. ik zou zeggen ga en wie weet krijg je daar weer energie van en kun je herpakken. rot volk bah bah.
gewoon geen leerplicht meer,werk zat in de tuin.
Veel kinderen willen wel naar school, maar voelen zich niet begrepen, niet veilig binnen het onderwijs. Binnen het onderwijs is er een beperkte groep die bepaalt welke aanpassingen mogelijk zijn en men is er grotendeels al van overtuigd dat aanpassingen niet mogelijk zijn en/ of er is een gebrek aan kennis en middelen. Maak van leerplicht leerrecht en maak het werkelijk kansrijk. Ontwikkelen gaat het beste wanneer er rust en vrijheid om zelf te ontdekken aanwezig is.