Taakstraf en rijontzegging voor onvoorzichtige taxichauffeur

Westland 31.07.2204 – Dunya (11)* volgt speciaal onderwijs. Het Westlandse meisje heeft een verstandelijke beperking. Ze gaat ’s ochtends naar school met een busje voor leerlingenvervoer. De chauffeur pikt de kinderen ’s middags weer op van school en brengt ze thuis. De regels van de vervoerder bepalen dat de chauffeur niet alleen de schuifdeur van de bus opendoet, maar de kinderen ook thuis aan de deur ‘aflevert’. Dat doet chauffeur Ron (65)* al een tijdje niet meer bij Dunya.

Op 22 februari 2022 zet Ron zijn Mercedesbus stil bij Dunya voor de deur. Hij staat dubbel geparkeerd. Snel eruit. Dunya doet de busdeur open en stapt uit. Ron rijdt weg. Dan beginnen de twee overgebleven kinderen in de bus te gillen. Dunya is niet naar huis gelopen, ze zit met haar haren vastgeklemd tussen de schuifdeur en de deurstijl. Ron sleept haar mee in zijn bus. Dunya trekt zich los en Ron rijdt achteruit, kennelijk over haar heen. Als de politie arriveert is Ron al vertrokken. De andere twee kinderen moesten worden thuisgebracht.

Spiegels
De officier van justitie verwijt Ron niet dat Dunya door zijn toedoen gewond is geraakt, maar wel dat hij in het Westlandse dorp voor gevaar op de weg heeft gezorgd. Daarom zit hij vandaag ook voor de kantonrechter, die zich buigt over lichte strafbare feiten, zoals verkeersovertredingen. Licht of niet, de kantonrechter heeft wel een harde noot te kraken. ‘Wat wilt u erover vertellen?’, vraagt kantonrechter Braam. Ron antwoordt: ‘Ik heb Dunya voor de deur afgezet. Ze stapte zelf uit. Ik heb nog even in alle spiegels gekeken en ben voorzichtig doorgereden. Toen ik in de achteruitkijkspiegel keek, zag ik dat iemand was gevallen, maar ik realiseerde mij niet dat het Dunya was. Later drong het tot mij door en ben ik gelijk gestopt. Ik ben toen uitgestapt. Inmiddels was ze al naar binnen gegaan. Ik vroeg wat er aan de hand was en haar moeder vertelde dat Dunya met haar haren klem had gezeten en was meegetrokken.’

Schouder
Ron was zo’n anderhalf jaar in dienst bij het vervoerbedrijf voor kinderen met een beperking. Hij kende de instructies: ‘Bij het ophalen moest ik aanbellen bij de woning en bij het thuisbrengen moest ik de kinderen bij de voordeur afleveren.’ ‘En wat waren de afspraken over het opendoen van de taxibusdeur?’, vraagt de kantonrechter. ‘Die moest ik openen’, antwoordt Ron. De rechter: ‘Maar u deed het in de praktijk niet altijd.’ Ron: ‘Ik krijg tijdens het rijden last van stijve schouders. Op het einde van de middag doet het veel pijn als ik die stevige deur moet opendoen.’ De rechter: ‘Dus dat liet u de kinderen zelf doen.’ Ron: ‘Ja, Dunya ook. Zij had de sleutel van haar huis en kon zelfstandig naar binnen.’ De rechter: ‘Dat had toch niks met uw schouder te maken? Met zo’n schouder kunt u toch uitstappen en aanbellen?’ Ron: ‘Dat deed ik in het begin ook, maar Dunya was heel actief en rende zelf naar de voordeur. Ik heb het maar zo gelaten. Het ging altijd goed.’

Billen
Ron zit links in de taxibus, de deur voor de kinderen is rechts. ‘Als u in uw rechterzijspiegel kijkt voordat u wegrijdt, dan is er geen ontkomen aan dat u haar ziet. Hebt u in uw spiegels gekeken of niet?’, vraagt de kantonrechter argwanend. Ron: ‘Ja, ik kijk altijd eerst in de rechterspiegel, daarna in de achteruitspiegel en dan de linkerspiegel om te kijken of er verkeer langskomt. Dan pas rijd ik langzaam weg.’ De rechter: ‘En hoe komt het dat u Dunya niet hebt gezien? Ron: ‘Dat weet ik niet.’ Hij rijdt dus weg en sleurt Dunya zo’n 20 meter mee. De rechter: ‘U hebt tegen de politie gezegd dat u ook nog naar achteren bent gereden. Dunya is ervan overtuigd dat u daarbij over haar heen bent gereden.’ Niet waar, zegt Ron. Het HagaZiekenhuis bericht de politie dat Dunya gekneusde ribben heeft en mogelijk een neurologisch trauma. De artsen hebben ook een bandenspoor op haar billen gezien.

Spijt
Rechter Braam is duidelijk niet te spreken over Rons gedrag op die 22e februari (‘een meisje met een verstandelijke beperking trof een slordige chauffeur’), en ook zijn houding in de rechtszaal bevalt haar matig. ‘Ik zeg het maar even op de man af, dan weet u ook een beetje wat er in mij omgaat: u komt niet heel schuldbewust over.’ Ron: ‘Dat ben ik zeker wel. Ik ben er kapot van. Ik heb verschrikkelijke spijt dat het is gebeurd. Ik vond het ook erg dat ik van mijn werkgever geen contact mocht opnemen met de familie.’ Over zijn werkgever gesproken, waarom heeft hij nooit werk gemaakt van zijn schouderproblemen? Ron: ‘Dan zou ik zonder werk zitten. Dit was echt een mooie kans voor mij. Ik zat al sinds 2016 zonder werk. Ik wilde die baan per se houden.’ De rechter: ‘Het was toch een beetje een egoïstische afweging, als ik het zo mag zeggen.’ Dat mag van Ron, die trouwens na het incident op staande voet werd ontslagen en nu van de bijstand leeft.

Protocol
Ron heeft op de Westlandse straat gevaar en hinder veroorzaakt, vindt officier van justitie Berings. En daarover gaat deze zaak: artikel 5 van de Wegenverkeerswet, niet over het letsel dat Dunya heeft opgelopen. De officier: ‘Er is ook geen opzet vereist. We weten dat Dunya uit de taxibus stapte en viel toen de bus wegreed. Dat gebeurde omdat ze met haar haar vastzat. Daar heeft mijnheer schuld aan. Hij zegt dat hij dat niet kon voorkomen, maar dat is niet waar. Hij heeft het protocol niet nageleefd door de deur niet te openen voor Dunya en haar niet naar huis te begeleiden.

Mijnheer was als beroepschauffeur ingehuurd om kwetsbare kinderen veilig te vervoeren. Hij wilde het beste voor zichzelf, maar hij had het beste voor Dunya moeten willen.’ Gevaarlijk rijgedrag wordt doorgaans bestraft met een geldboete, maar dat zou hier volgens de officier ongepast zijn. Ze vindt een taakstraf van 50 uur op zijn plaats. Daarnaast verdient Ron een voorwaardelijke rijontzegging van twee maanden.

Onbruikbaar
Er staat volgens Rons raadsman maar één ding vast: Dunya zou ‘mogelijk zijn meegesleurd’ door de taxibus. Advocaat Mandos: ‘Voor alle duidelijkheid: we hebben te maken met verklaringen van kinderen met een verstandelijke beperking. Het slachtoffer is vier weken later door de politie gehoord en daarbij is het waarschijnlijk dat haar verklaring niet geheel zelfstandig tot stand is gekomen. Er is een verklaring van de moeder van Dunya en er zijn foto’s van haar haar. Er is geen medische verklaring van een behandelaar. De verklaringen van de kinderen zijn in ieder geval onbruikbaar. Wat blijft er dan over? Heel weinig.’ Dunya en haar ouders hebben er nooit een punt van gemaakt dat ze zelf de deur van de taxibus opendeed en zonder begeleiding naar huis liep, aldus de raadsman. Ron is niet onzorgvuldig geweest. ‘Hij heeft niet kunnen zien dat het meisje vastzat.’ De rechter zou Ron moeten vrijspreken.

Mild
Dat doet de kantonrechter niet. Ron heeft Dunya zelf laten uitstappen en is meteen doorgereden zonder te controleren of ze veilig uit de taxibus was gestapt. De rechter: ‘Tegen de politie zei u op de dag zelf dat u meteen doorreed nadat ze was uitgestapt en dat u pas merkte dat er iets aan de hand was toen de kinderen begonnen te gillen. Drie maanden later vertelt u bij de politie over hoeveel spiegels u wel niet hebt bekeken. Ik kan mij niet aan de indruk onttrekken dat u toen verklaarde wat u graag had gewild dat u had gedaan maar dat het zo het feitelijk niet is gegaan, want anders had u het meisje zonder meer gezien.’ De rechter vindt de strafeis van de officier van justitie ‘behoorlijk mild’. De rechter: ‘Ik had iets anders in gedachten, maar ik zal het niet heel veel erger voor u maken. Ik leg u een taakstraf op van 60 uur, en u krijgt een ontzegging van de rijbevoegdheid van zes maanden.’

* Dit zijn niet hun echte namen.