Westlanden 27.10.2015 – Het hing al een tijdje in de lucht, maar toen vorige maand de eerste tekenen zich aan dienden dat ook in het Westland asielzoekers
– zij het tijdelijk – waren gehuisvest, brak de woede van burgers soms in alle hevigheid los op internet.
De heftigheid waarmee de reacties gepaard gingen was ook voor Westlanders.nu even slikken, maar landelijk gezien geen uitzondering op de regel. Natuurlijk hebben we de reacties die echt niet door de beugel konden verwijderd en het allemaal even op ons in laten werken.
Sinds we in 2013 op Westlanders.nu onze bezoekers de gelegenheid bieden om hun mening te uiten, met in acht name van de huisregels, zijn er in die twee jaar tijd ruim 16.000 reacties geplaatst.
Dikwijls zitten er reacties tussen waar hartelijk om gelachen kan worden, maar eerlijk is eerlijk, er zijn ook tijden geweest waarvan we dachten….’moeten we hiermee wel verder gaan.’
We hebben ons beleid hier en daar wat aan moeten passen om het geheel in balans te houden en de vrijheid van meningsuiting (of we reacties nu leuk vinden of niet) zoveel mogelijk te handhaven.
Uitzonderlijke reacties
We hebben de reacties bestudeerd en zagen een tweetal zaken eruit springen. Ten eerste waren er personen die zich opvallend negatief uit lieten en dat over van alles en nog wat met dikwijls stereotype reacties. Een aantal hebben we, na ook nog klachten van bezoekers, op gegeven moment de toegang al dan niet tijdelijk ontzegd tot de website.
Maar er zijn ook situaties geweest waarop een groot aantal mensen hun onvrede uitten op een manier waarop wij ons wel eens afvroegen; ‘kan dat niet wat minder.’ Later bleek echter dat er meer of andere – soms gegronde – redenen hiervoor speelden. Dat is onze bevinding na twee jaar.
Alles draait om balans
Ik moest denken aan de prachtige zomer die we dit jaar gehad hebben met veel zon en weinig regen. In de natuur draait het om evenwicht en na die droge perioden is het dit najaar al behoorlijk nat en donker geweest. In de natuur draait het dus meestal zo niet altijd om balans, zo ook in de samenleving.
Als bestuurlijk Nederland in evenwicht is dan kan bij een kleine afwijking naar links men een correctie op rechts verwachten en visa versa. Maar als een samenleving ontwricht dreigt te raken omdat de balans naar de ene kant teveel door slaat, dan kan je niet anders dan een stevige tegenreactie tegemoet zien. Het is heel simpel gesteld maar wel zo waar in de praktijk gebleken.
Asielzoekersbeleid
Asielzoekers/vluchtelingen zullen er altijd zijn, maar de geschiedenis heeft geleerd dat overheden vluchtelingenstromen ook kunnen creëren door (al dan niet onbewust) de verkeerde indruk te wekken dat alles moet kunnen. In de jaren 90 vroegen veel meer mensen asiel aan in Nederland ook mede door de oorlog in Bosnië, totdat politici als Bolkenstein en Fortuyn hiertegen in het verweer kwamen vanwege de problemen die ontstonden in met name de achterstandswijken. Sinds dat tegengeluid daalde de verzoeken jaarlijks en bleef het schommelen tussen de 10 en 15.000 aanvragen per jaar. Toeval of niet?
In 2014 was er al een flinke toename en steeg de aanvragen opnieuw naar bijna 24.000. Toen Angela Merkel deze zomer het signaal gaf aan de Syriërs dat ze welkom waren in Duitsland was plots en onbedoeld het hek van de dam.
Wat is er nu anders?
In de jaren 90 waren er jaren dat er wel 40.000 of soms meer dan 50.000 asielaanvragen per jaar in Nederland werden gedaan, dus wat doen die burgers dan moeilijk? Het verschil met toen is dat men nu veel beter beseft wat de gevolgen kunnen zijn van ongebreidelde en ongenuanceerde gastvrijheid zonder grenzen. En die gastvrijheid is nog verder verruimd omdat nareizende gezinsleden van statushouders geen asiel meer hoeven aan te vragen sinds eind maart 2014.
Tel daarbij de onvrede op die er in Nederland is ontstaan over het Europese beleid, – waar een meerderheid van de bevolking in het verleden al nee tegen heeft gezegd – en je hebt een kruidvat van onvrede wat een keer ontploft. Oorzaak en gevolgen in een notendop.
En dat is wat we overal in Nederland gezien hebben. Niet dat het goed te praten is dat ambtenaren bedreigd worden, maar het is nog altijd een re-actie. Een uiting aan de bestuurders in onze samenleving dat het echt anders MOET. Bij de burgers is wel een grens bereikt. En goede grenzen maken betere mensen.
Hoe nu verder?
Het lijkt soms wel een machtstrijd tussen burgers aan de ene kant en de Europese Unie aan de andere kant waar bestuurlijk Nederland tussen zit. Brussel bepaalt wat de Nederlandse overheid moet doen en die geven het stokje vervolgens door aan de gemeenten. Dat gaat ten koste van de democratie, want burgers hebben uiteindelijk – in hun beleving – niets meer te vertellen. Zo wordt dat op straat gezien, maar de ambtelijke elite ziet het anders. Die heeft een eigen belevingswereld waarin zij het ‘goede en juiste’ voor de ander gaan en willen bepalen. En daar zit de wrijving.
Hoe dat gaat aflopen is afhankelijk van wat bestuurlijk Nederland met de signalen doet. Als burgers het gevoel hebben dat de overheid ze in de steek laten komen ze vroeg of laat in actie, zolang we in het Westen nog in vrijheid kunnen leven.
Bestuurlijk gezien dreigen zaken uit balans te raken. Het is de taak van de overheid, op landelijke en op gemeentelijk niveau die balans en grenzen te hervinden tot welzijn van allen.
Harry Schonewille
Eindredacteur Westlanders.nu