‘s-Gravenhage 22.12.2023 – Klimaatactivisten van Extinction Rebellion (XR) blokkeerden 27 dagen achtereen de A12 in Den Haag.
Janny, pelotonscommandant van de ME, blikt terug op de inzet van de politie die steeds weer de snelweg vrijmaakte.
‘Demonstreren is een grondrecht, het is super hoe we daar in Nederland mee omgaan. Maar na een week XR-activisten op de snelweg, dacht ik: jullie hebben het signaal nu wel gegeven. Wat willen jullie hier nog mee bereiken?
Als pelotonscommandant stuur ik twee secties van elk gemiddeld 25 ME-collega’s aan. Bij het peloton kunnen naast die collega’s ook nog andere kwaliteitsgroepen zitten, zoals een aanhoudingseenheid, bereden politie en hondengeleiders. Soms wordt er ook een waterwerper aan toegevoegd.’
Geen voldoening
‘Naar mijn gevoel hebben wij veel te vaak op die A12 gestaan. Ik was ook al bij de XR-betogingen in het voorjaar. We zijn met zeven pelotonscommandanten in Den Haag, zodat we konden rouleren. Het is niet te doen om als pelotonscommandant dagelijks een inzet te draaien, je eigen werk gaat ook nog door.
De eerste week heb ik voornamelijk gedraaid met collega’s uit Den Haag, daarna kwam de bijstand uit het hele land en werd het zo verder opgevuld. Al die acties op een rij was vooral voor ons een hele zware belasting. Het gaf ook geen voldoening, omdat je demonstranten aanhield, die gelijk weer werden heengezonden. In het begin gingen ze direct terug en zaten ze weer op de A12. Met een aanhouding wil je een overtreding doen stoppen, maar dat bereikten we hiermee niet.’
Kloof
‘In Nederland moet je regels hebben, anders loopt het volledig uit de hand. Hier werd er opgeroepen tot burgerlijke ongehoorzaamheid. Als iedereen dat doet voor de thema’s die hij of zij belangrijk vindt, dan wordt het een chaos. Iedereen vindt zijn standpunt het belangrijkste en dat hij daarom wel ongehoorzaam mag zijn. Dat vind ik lastig, maar misschien werk ik daarom ook wel bij de politie. Mijn gevoel is wel dat hierdoor de kloof tussen voor en tegen steeds dieper wordt en de polarisatie nog meer wordt benadrukt.
Die klimaatdemonstratie is geen specifiek Haags probleem, maar een politiek probleem. Want XR wil gehoord worden door de politiek. Het is goed dat burgemeester Van Zanen geen toestemming voor demonstraties op de snelweg. Had hij dat wel toegelaten, dan moet hij de ruim 1700 demonstraties die we jaarlijks hebben op elke willekeurige openbare weg ook toestaan. Want als XR dat mag, dan mogen anderen dat ook.
Ik vond het mooi om te zien hoe er vanuit alle hoeken van het land elke dag weer collega’s ons bijstand gaven. Dit laat ook wel weer de kracht van de politie zien. Hoe we met z’n allen een klus kunnen klaren. Dat gaf een goed gevoel.’ Na een handvol blokkades van de Utrechtsebaan in 2022 en dit voorjaar besloten klimaatactivisten van Extinction Rebellion (XR) vanaf 9 september dit stuk snelweg op de A12 in Den Haag dagelijks te blokkeren. Dit om hun oproep aan de politiek om te stoppen met subsidies op fossiele brandstoffen kracht bij te zetten. De acties werden op 6 oktober opgeschort. De politie hield volgens de Eenheid Den Haag in die periode negenduizend actievoerders aan. Het overgrote deel van de demonstranten werd niet vervolgd.