Taakstraf voor aanzet tot zelfdoding

Den Haag 24.01.2025 – Eind november 2021 beneemt een vrouw van 32 jaar oud zich van het leven met een zelfdodingsmiddel. In de weken voorafgaand aan haar overlijden heeft zij intensief WhatsApp-contact met een inmiddels 80-jarig lid van Coöperatie Laatste Wil over haar wens om een einde aan haar leven te maken. De rechtbank veroordeelt deze man tot een voorwaardelijke gevangenisstraf van 12 maanden en een taakstraf van 240 uur wegens het aanzetten tot en het opzettelijk behulpzaam zijn bij zelfdoding.

Aanzetten tot en hulp bij zelfdoding

Zelfdoding is niet strafbaar. Het aanzetten tot zelfdoding en het daarbij behulpzaam zijn is dat wel. Hiervan is sprake als de zelfdoding daadwerkelijk heeft plaatsgevonden en wanneer de betrokkene opzettelijk heeft aangezet tot of behulpzaam is geweest bij de zelfdoding. Van aanzetten tot zelfdoding kan ook sprake zijn als de ander al van plan is zichzelf te doden.

Oordeel rechtbank

De vrouw, die zelf het voornemen had om zich van het leven te beroven, was een kwetsbaar persoon die zelf nauwelijks beslissingen kon nemen. De man heeft de vrouw keer op keer aangemoedigd om vol te houden, om bij haar plan te blijven en hij heeft dit plan beschreven als een onomkeerbaar besluit. Intussen was de verdachte niet op de hoogte van de werkelijke situatie van de vrouw en heeft hij daarnaar nauwelijks onderzoek gedaan. Zelfs op momenten dat de vrouw leek te twijfelen, is hij haar nadrukkelijk blijven aanmoedigen om vol te houden en door te gaan.

In zijn berichten stuurde de man er bij de vrouw op aan middel X te gebruiken in plaats van middel Y. Hij gaf haar instructies hoe ze het moest innemen en met welke medicijnen ze het kon combineren. Daarnaast heeft hij regie genomen toen het de vrouw niet lukte om het zelfdodingsmiddel via de bank te betalen. Ook heeft de man aan de vrouw tips en instructies gegeven over het maken van zetpillen met daarin het zelfdodingsmiddel. Tot slot heeft hij de vrouw gedetailleerde instructies gegeven over de inname van medicijnen, het afhouden van hulpverleners op de laatste dag van haar leven en het innemen van het zelfdodingsmiddel.

De man heeft zich daarmee schuldig gemaakt aan het aanzetten tot en verlenen van hulp bij zelfdoding. Als lid van Coöperatie Laatste Wil is hij met de vrouw in contact gekomen en hebben zij in een periode van achttien dagen dagelijks gesprekken gevoerd via WhatsApp. Die gesprekken gingen over de wens van de vrouw om een einde aan haar leven te maken. De verdachte heeft vanaf het begin hulp geboden met het oog op haar zelfdoding. Deze hulp bestond niet alleen uit het geven van algemene informatie of het verlenen van morele steun. Hij gaf gerichte instructies en moedigde haar aan bij de uitvoering van haar zelfdoding, ook op momenten dat zij zelf twijfelde. Hij heeft als het ware de regie in handen genomen. De verdachte heeft hiermee de grenzen van het toelaatbare overschreden. Hij heeft de vrouw in haar besluit gesterkt en hij heeft het door zijn handelen voor haar makkelijker gemaakt om een einde aan haar leven te maken.

De rechtbank houdt rekening met de leeftijd van de man (hij is nu 80 jaar). De strafzaak heeft ook lang op zich laten wachten.

De rechtbank legt de man een voorwaardelijke gevangenisstraf op voor de duur van 12 maanden, met een proeftijd van drie jaren. Daarnaast legt de rechtbank hem de maximale taakstraf op van 240 uren.