De Lier 07.12.2023 – Op 22 november heeft het college vragen ontvangen van de fractie LPF Westland over het politieoptreden bij de Sinterklaasintocht in De Lier.
Ingevolge artikel 42 van het Reglement van Orde informeren zij u als volgt.
Inleiding
Op zaterdag 18 november jl. is de intocht van Sinterklaas georganiseerd in De Lier die vooraf veel aandacht kreeg vanwege het feit dat de protestorganisatie Kick Out Zwartepiet (KOZP) had aangekondigd te komen protesteren tijdens dit kinderfeest.
Vooral de schrijvende pers was hier in negatieve zin al dagen mee bezig op haar voorpagina’s. Uiteindelijk werd duidelijk dat de onnodige en vooral onbegrijpelijke actie van KOZP, tot veel tegenreactie vanuit de Westlandse samenleving leidde, waarbij ook tegendemonstraties werden aangekondigd.
Vanwege voornoemde omstandigheden heeft de burgemeester en de door de politie ingestelde “Staf Grootschalig Bijzonder Optreden” (SGBO), besloten tot inzet van een forse politie eenheid en de ME. Met name de wijze waarop deze inzet van politie is uitgepakt, is op zijn zachts gezegd verwonderlijk. Immers, vergeleken met de wijze waarop recent de maatschappij ontwrichtende acties van “Extinction rebellion”, bij de verboden demonstraties en blokkades bij de A12 in Den Haag (ook vallend onder korps Haaglanden) werden behandeld en hoe men tegen de Westlandse betogers optrad, laat een groot verschil zien. Met name op social media berichten is te zien dat de politie met veel verbaal en fysiek geweld optrad tegen de Westlandse tegendemonstranten.
Opvallende verder was dat de in de ochtend geplaatste betonnen afzettingen op last van veiligheidsdiensten zoals brandweer – ambulance weggehaald moesten worden! Niemand had een idee wie de opdracht voor plaatsing had gegeven. Evenals het met hoge dichte hekken afzetten van een groot deel van het feestterrein. Hierdoor bleef een smalle strook als vluchtweg over. Dit wordt bij de zomerfeesten als “absoluut niet toegestaan”, maar afgelopen zaterdag gewoon genegeerd!
Dit brengt de fractie van LPF Westland tot de volgende vragen:
1. Op basis van welke signalen heeft de burgemeester en de politie doen besluiten zo’n grote hoeveelheid politie inzet en Mobiele eenheid te moeten organiseren?
2. Op welke wijze is de inzet van politie geïnstrueerd en is daarbij ook vooraf bepaald in welke mate geweld zou worden gebruikt (zowel verbaal als fysiek) tegen de Westlandse tegendemonstranten?
3. Inmiddels heeft de burgemeester via zijn brief aangegeven twee noodbevelen te hebben moeten uitvaardigen vanwege mogelijke wanordelijkheden door de tegendemonstranten. Waarom is er tevens geen noodbevel uitgevaardigd tegen de demonstratie van KOZP, waarvan duidelijk was die in zijn geheel niet vreedzaam was, maar duidelijk provocerend?
4. Waarom en door wie is besloten om de eerder geplaatste betonafzettingen te verwijderen en nota bene het feestterrein af te zetten met hoge hekken, gezien het van belang zijnde “crowd management”?
Reactie burgemeester
Nadat Kick Out Zwarte Piet (KOZP) via de media had aangegeven te komen demonstreren bij de intocht in De Lier, ontving de gemeente signalen dat een tegenactie werd voorbereid. Omdat op de oproep voor deze actie het logo stond van de Boeren- en tuindersbeweging Westland ben ik in gesprek gegaan met de voorzitter van deze beweging. De voorzitter beweerde niet de organisator van de tegenactie te zijn. Wel gaf hij aan te weten wie de personen waren die hiermee te maken hadden en bood hij aan richting hen het verzoek van de gemeente over te brengen de actie te heroverwegen. Dat heeft geen effect gehad. Ondanks verschillende verzoeken hebben wij geen aanspreekpunt voor de tegenactie kunnen contacten.
Er konden dus ook geen afspraken gemaakt worden om deze tegenactie ordentelijk te laten verlopen. Gelet op informatie verkregen via social media, moest rekening worden gehouden met ernstige wanordelijkheden, mogelijk mede ondersteund door personen vanuit de tegenactie die vaker in verband kunnen worden gebracht met onregelmatigheden bij dergelijke demonstraties. Bij de voorbereidingen en tijdens het evenement zelf stond de veiligheid van publiek, deelnemers aan de intocht, omgeving en demonstranten voorop. De hoeveelheid personeel die is ingezet, is gebaseerd op een inschatting die de politie heeft gemaakt op basis van signalen en het feitelijk verloop van de dag. De Driehoek heeft beleids- en tolerantiegrenzen vastgesteld als handelingskader voor het politieoptreden op 18 november 2023.
Bij het politieoptreden is geen onderscheid gemaakt tussen de demonstranten van KOZP en individuen die hiertegen in actie kwamen. Het verloop van de tegenactie (auto’s met slagwapens, de inzet van giertanks, het gooien van eieren, tomaten en vuurwerk en het voornemen van tegenstanders om de demonstratie van KOZP af te schermen met hoge hekken) laat zien dat de geplande en daadwerkelijke inzet hoogst noodzakelijk was. Er was op 18 november geen aanleiding mijn (nood)bevoegdheden in te zetten tegen KOZP. Wel bleek het noodzakelijk deze in te zetten tegen personen die het kennelijke doel hadden de demonstratie van KOZP te verstoren.
Onderdeel van de voorbereidingen op de Sinterklaasintocht was het afsluiten van de route ter voorkoming van mogelijke routewijziging en/of het verstoren van de intocht. Hiervoor waren de betonafzettingen bedoeld. Door miscommunicatie zijn deze te vroeg geplaatst. Dit is later hersteld. Het aangedragen bericht over hoge hekken is bij ons niet bekend. Deze zijn zeker niet door de gemeente geplaatst. Wel heeft de gemeente op de dag zelf hekken laten verwijderen die door onbekenden waren geplaatst met het mogelijke doel de demonstratie van KOZP af te schermen.
Ik ben de politie uitermate erkentelijk voor haar inzet, die in het algemeen op uiterst beheerste manier heeft plaatsgevonden. Mede door de inzet van de politie heeft de intocht veilig kunnen plaatsvinden en heeft ook het grondwettelijke recht op demonstreren zijn beslag kunnen hebben voor KOZP.