Westland 19.08.2014 – In februari besteedde Westlanders.nu al aandacht aan de financiële situatie van gemeente Westland vanwege de snel oplopende schulden.
Op basis van de gegevens die door de gemeente toen verstrekt waren kwam de schuld in februari uit op € 340 miljoen. Dat was voordat de jaarrekening bekend was gemaakt. Die bleek nog eens € 28 miljoen hoger te liggen en staat per 31 december 2013 op € 368 miljoen.
€ 108 miljoen begrotingstekort
Westlanders.nu had op basis van de oude gegevens berekend dat in de afgelopen 4 verkiezingsjaren de twee coalities gezamenlijk voor € 80 miljoen aan nieuwe leningen bij het BNG hadden gepind. Met de 28 miljoen extra erbij zijn dat dan toch € 108 miljoen in 4 jaar tijd geweest.
Deel dat door vieren (2010, 2011,2012, 2013) en er is per jaar een structureel begrotingstekort van gemiddeld € 27 miljoen wat neerkomt op meer dan 10%. Dat is meer dan 3 keer zo veel als de landelijke norm die door Brussel is bepaald.
Wat/wie bepaalt de norm?
De motivatie om dergelijke uitgaven te rechtvaardigen (die de redactie heeft gehoord) zijn;
1) Andere gemeenten doen het ook.
2) Er wordt niet zoals landelijk/zakelijk gezien uitgegaan van het bruto inkomen (230 mln) maar van de bezittingen (700 mln) die de gemeente heeft. Daardoor lijken nieuwe creditverstrekkingen ‘een schijntje.’
3) Er is regelmatig beweerd dat bepaalde uitgaven al eerder begroot zijn dus dat die kosten niet tellen. Maar meestal blijken de jaarrekeningen toch niet te liegen en lopen de leningen/schulden op.
Drie voorbeelden
Toen de kleine kernen in 2004 fuseerden tot gemeente Westland waren grote financiele verschillen te zien tussen met name gemeente Naaldwijk en ‘s-Gravenzande. Naaldwijk was zo goed als failliet, maar de Breeje Durpers bleken goede bestuurders te zijn en de braafste jongetjes van de klas. Die namen een spaarboekje mee naar de fusie van 48 miljoen euro. Wel twee uitersten, buurgemeente Midden Delfland zit daar tussenin.
Gemeente die schulden aflost
Die liet desgevraagd weten (uitgaande dat de gegevens kloppen) dat zij op een jaarinkomsten van rond de 49 miljoen aan lopende leningen nog 12 miljoen op de balans hadden staan op 31 december 2013. Op die leningen waren echter al een viertal jaar 3 miljoen per jaar afgelost.
Met een net nieuw geopend gemeentehuis wat 16 miljoen kostte een stadsschuld van rond de 57% op het totaalinkomen. Gemeente Westland staat nu al op 160% en lost de ene schuld met de volgende lening af zo heeft een ingewijde binnen gemeentekringen ons destijds al meegedeeld.
Gemeente Westland in 2018
Hoe ziet de schuld van gemeente Westland er in 2018 uit is de grote vraag? Op basis van het we tot nu toe gezien hebben en met dezelfde spelers achter de bestuurstafel is het een optelsom van 368 + 108 + twee nieuwe gemeentehuizen. Reken daar nog wat onverwachte tegenvallers bij en Westland kan zo op 520 tot 560 miljoen schuld uitkomen.
Gemeente Lansingerland..
is onder toezicht van de provincie Zuid Holland komen te staan (met nog 8 andere gemeenten) nadat zij door verliezen op de grondexploitatie diep in de rode cijfers dook. Met een stadschuld van tussen de 286-300 miljoen op 57.000 inwoners voert Lansingerland vergeleken met ander gemeenten een topschuld aan van ruim 5000 euro per inwoner.
Vergelijk dit met wat in 2018 kan ontstaan bij ongewijzigd beleid/bestuur en Westland gaat per bewoner dit schuldbedrag overtreffen (5200 tot 5600 euro)….tenzij de koers veranderd. Het verschil met Lansingerland is dat die gemeente voornamelijk moest afboeken op haar gronden (40 miljoen in 2013) en gemeente Westland dat nog staat te wachten als de huizenmarkt niet verder aantrekt, zo wordt gevreesd.
In 2011 zagen critici de bui ook al hangen voor Lansingerland, maar toen werd de zaak nog gesust door de toenmalige burgemeester en wethouder.
Wethouder financiën
Gemeente Westland heeft sinds kort een 6e VVD wethouder in het college erbij. Die moet de financiën weer op orde krijgen nadat VVD Westland tijdens de gemeenteraadsverkiezingen de coalitie verweet op een faillisement aan te sturen. Over 4 jaar weten we wat het is geworden, maar het is natuurlijk te hopen dat het tij zich op tijd keert.
Harry Schonewille
Eindredacteur Westlanders.nu