Westland 17.09.2014 – In de raadsvergadering van 16 september jl. is er een historisch besluit genomen. In een duidelijke behandeling van…
dit punt, is het convenant Westlandse Zoom beëindigd door het beëindigingsvoorstel raadsbreed aan te nemen. Hiermee komt er een eind aan een traject van ruim 12 jaar waarin de gemeente Westland door externe druk en interne angst uiteindelijk is opgezadeld met een torenhoge schuld en een grondpositie waar we nog jaren lang mee in de weer zullen.
Om het geheugen nog maar eens op te frissen is het hele plan WZ ooit ontstaan vanuit de wens van de gemeente Den Haag om zogenaamde buitenlandse expats, die werkzaam zouden gaan worden in de stad, te gaan huisvesten op een deel van het Haagse grondgebied en voor een groot deel op het Westlandse grondgebied. Het plan voor het Westlandse deel kwam onder meer tot stand vanuit de dreigende taal van Den Haag dat als het convenant WZ niet tot stand zou komen, men delen van Wateringen en de gemeente Monster zouden annexeren. De voormalige gemeenteraden van Wateringen en Monster zijn destijds gezwicht voor deze chantage waarvan het maar zeer de vraag was of Deetman en zijn collega’s dat überhaupt hadden kunnen afdwingen bij de regering. Angst is immers een slechte raadgever en ruim twaalf jaar nadat deze gebeurtenissen plaats vonden merken we dat als gemeente aan den lijven. We denken nog maar eens terug aan het lijsttrekkersdebat eind 2003 in de Naald waarin John Witkamp als lijsttrekker van LPF-Westland duidelijk maakte dat het hele plan WZ gedoemd was te mislukken, simpelweg omdat de uitgangsvoorwaarden onrealistisch waren.
Expats, die voornamelijk aan de noordkant van Den Haag werkten en werken, zouden niet achter de stad in het zuiden gaan wonen. Grote delen van de tuinbouwgronden in Westland zouden worden onttrokken aan de sector en de geraamde aantallen huizen waren te hoog gegrepen.
In dat desbetreffende debat werd aan John Witkamp gevraagd (zelf inwoner van Poeldijk) of hij het dan niet fijn vond dat dankzij het convenant Westlandse Zoom er ruim 20 miljoen euro beschikbaar kwam voor het opknappen van Poeldijk-centrum. Daarbij werd Poeldijk afgeschilderd als het toekomstige Wassenaar van het Westland. Witkamp heeft toen teruggeworpen dat als geld de drijfveer zou zijn voor het uitvoeren van het convenant, men net zo goed heel het Westland aan Den Haag had kunnen verkopen en met zijn allen in hoek van Holland hadden kunnen gaan wonen.
Om dat onderwerp uit het debat van 2003 nog eens te spiegelen aan de realiteit, komen we uit bij het feit dat die ruim 20 miljoen inmiddels rond 2010 waren verdampt volgens de jaarrekeningen en Poeldijk er bij kwam te liggen als een desolate kale vlakte waarvan in de verste verte nog niet een glimp van een plan zichtbaar is hoe we die plekken ooit weer gaan vullen. Gelukkig wordt er nu voorzichtig begonnen aan de Rijsenburgerweg, maar dat is niet dankzij, maar ondanks de Westlandse Zoom.
In de jaren daarna, nadat we inmiddels in 2004 in de gemeenteraad aantraden, bleven wij ons verzetten tegen het convenant. Meerdere keren riepen wij op om er mee te stoppen, maar zoals in overheidsland gangbaar is, wordt een rijdende trein zelden gestopt ook als de seinen op rood staan. In 2006 trad LPF-Westland toe tot het college en er werd met spanning gekeken hoe met name de kwestie Westlandse Zoom zou worden omkaderd. In het toenmalige gesloten coalitieakkoord stond de volgende passage:
(uit het coalitieakkoord 2006-2010) hoofdstuk 5. Bouwgrond ontwikkeling / exploitatie
Lid f. Ingezet wordt op volledige uitvoering van de 1e fase van de Westlandse Zoom. Er moeten reële biedingen voor 31 december 2008 worden gedaan, waarbij in beginsel via minnelijke weg tot resultaat wordt gekomen. Onderzocht moet worden of de eerste fase, gezien de renterisico’s en de marktontwikkelingen geknipt kan worden in een fase 1a en 1b ( nadere benoeming van deze twee fasen volgt.) De 2e fase van de Westlandse Zoom dient geschrapt te worden als dat realiseerbaar is in de gesloten overeenkomst met de partners.
Met deze mede door ons geïnitieerde tekst, conformerende wij ons destijds aan de bij meerderheid van de raad genomen besluiten over die gebieden waarin het bestemmingsplan reeds gewijzigd was en we noemde dit dus fase 1a.
De fase 1b betrof die gebieden waarin de raad nog tot wijziging van het bestemmingsplan zou moeten overgaan zoals bijvoorbeeld ten noorden van de Heulweg bij Kwintsheul. Verder zouden we de evaluatie die destijds voor 2010 bedoeld was, aanhouden als ijkpunt voor de eerder door ons gestelde mogelijkheid om al dan niet met de WZ door te gaan. Met het aankoopbeleid en het tijdspad tot 31 december 2008 hoopte wij daarmee een eind te kunnen maken aan de onzekerheden voor kwekers in het gebied waarvan al veel te lang de Wet Voorkeursrecht Gemeente (WVG) was opgelegd en waarvan voorgaande biedingen door de gemeente toen verre van marktconform waren te noemen. Kortom, een constructieve grondhouding om verdere schade te beperken, wat later ook bevestigd is.
.JPG)
Op initiatief van LPF-westland (foto fractie destijds) is er op 15 juni 2011 nog een aparte raadsvergadering gehouden omtrent de situatie van de Westlandse Zoom. Ook toen deden wij een zoveelste poging om eerder tot inkeer te komen. Mede vanwege het feit dat Haagse wethouder Noorder toen al het convenant letterlijk dood had verklaard en slim zijn gemeenteraad had laten beslissen het Haagse deel aan de West- en Oostmadeweg geheel tegen de lijn van het convenant, te gaan ontwikkelen als een Vinexwijk. Wij hebben dus ook drie jaar geleden al aangegeven dat de andere partners het niet zo nauw namen met de regels. Daarmee is LPF-Westland jarenlang, vanaf 2003 consequent en consistent gebleven in de mening die wij over dit dossier hebben gehad. Het is mede daarom dat we uiteraard instemmend kunnen kijken naar de nu voorliggende beëindigingsovereenkomst, maar niet met de blijdschap die daar bij zou passen. Daarvoor zijn we jaren te laat en vele tientallen miljoenen aan afgeboekte euro’s verder. En niet vergeten de eigenaar van een veel te omvangrijke grondportefeuille waarvan het de vraag is of we de daarop geboekte verliezen ooit nog goed zullen maken.
Dan even over het raadsvoorstel zelf. Bij de raadsvergadering van 15 juni 2011 deed LPF-Westland al de suggestie een schadeclaim in te dienen van 21 miljoen euro. Immers het hele idee van het convenant was immers ontsproten aan de uitbreidingsdrang van gemeente Den Haag en wij zitten met een behoorlijk restschuld in de vorm van behoorlijk afboekingen. Kijkend naar het resultaat wat er nu ligt, constateren wij dat we niet ver van het door ons geclaimde bedrag zitten. Dus daarmee kunnen we instemmen. Alleen de zin dat we, na de balans te hebben opgemaakt, het convenant WZ voor onze gemeente belangrijke opbrengsten heeft opgeleverd, is een regelrechte gotspe. De bijdrage van Den Haag is een druppel op de gloeiende plaat in het licht van de tientallen afgeboekte miljoenen en een belabberde grondpositie. Zoiets vermelden bij een dramadossier als dit, is net als de ondergang van de Titanic als positief bestempelen want anders had die grote ijsberg wel eens tegen Ierland aan kunnen botsen. Jammer, want deze ene passage is een smet op verder duidelijke raadsvoorstel.
Al met al zijn we van mening dat met deze beëindigingsovereenkomst een eind komt aan droevig en desastreus dossier. Hoe zou Westland er ruimtelijk en financieel hebben uitgezien als we nooit met dit drama waren geconfronteerd? Immers de schade in financiële zin is één ding, maar wij zijn van mening dat door de druk van dit dossier ook de tuinbouwcluster schade heeft geleid waar we ook nog jaren last van blijven houden. Angst, grootheidswaanzin en hebzucht zijn de grondslag geweest voor deze kwestie, waarvan wij alleen maar kunnen hopen dat de negatieve ervaring hopelijk tot lering kan leiden om ons in de toekomst voor dit soort dwaasheden te behoeden.