Westland 10.08.2022 – Op 8 juli hebben B&W vragen ontvangen van de fractie VVD over “Leegstaande kantoorpanden transformeren tot woningen”.
Ingevolge artikel 42 van het Reglement van Orde informeren zij u als volgt.
Inleiding
De afgelopen twee jaar was thuiswerken de norm als gevolg van het coronavirus, maar ook nu nog blijven veel mensen thuiswerken. Dit leidt er toe dat op dit moment zo’n 2,1 miljoen vierkante meter kantoor overbodig is en dit zou 11.5000 woningen kunnen opleveren, blijkt uit een analyse van vastgoedadviseur Cushman & Wakefield.
Dit brengt de fractie van de Westlandse VVD tot de volgende vragen:
1. Is het college bekend met de analyse van vastgoedadviseur Cushman & Wakefield, waar in het bericht ‘Dankzij thuiswerken kunnen meer kantoren worden omgetoverd tot woonruimte’ van 13 juni jl. op www.nu.nl naar wordt verwezen?
Antwoord 1
In het artikel van 13 juni wordt vooral gewezen op de optie voor transformatie van kantoren binnen de bebouwde kom in tegenstelling tot kantoren op bedrijventerreinen. Het artikel geeft ook aan dat in de randstad de leegstand beperkt is. Dit wordt bevestigd door een artikel van hetzelfde bureau van 4 juli 2022, waarin wordt aangegeven dat de leegstand van kantoren historisch laag is. Het college volgt de landelijke informatie en de trend van thuiswerken is bekend, maar het langduriger effect op de omvang van de kantorenbehoefte in Westland is nog niet duidelijk.
2. Is het college het met de Westlandse VVD eens dat het transformeren van kantoorpanden mogelijkheden biedt om woningen voor bijvoorbeeld Westlandse starters te creëren?
Antwoord 2
De transformatie van kantoorpanden tot woningen is een goede mogelijkheid om woningen te creëren. Dit gebeurt ook. Eigenaren van kantoorpanden kunnen initiatieven indienen voor transformatie via de Initiatieven Tafel Westland (ITW) en er zijn voorbeelden van planvorming tot transformatie, zowel voor tijdelijke als permanente transformatie. Voorbeelden zijn het voormalige gemeentekantoor in Wateringen aan de Dorpskade 1, het kantoor boven de winkel aan de Prinses Julianastraat 2-10 in Naaldwijk en het kantoorpand Tiendweg 18 waar arbeidsmigranten worden gehuisvest.
3. Heeft het college inzichtelijke of er in Westland kantoorpanden zijn die leegstaan? Zo ja, welke en hoeveel? Zo ja, zijn er kantoorpanden die in aanmerkingen komen voor transformatie tot woningen? Zo nee, kan het college een inventarisatie maken van het aantal leegstaande kantoorpanden in Westland welke geschikt zijn voor transformatie?
Antwoord 3
Ja, het college heeft zicht op kantoorpanden gericht die leegstaan. In de eerste plaats omdat leegstand zichtbaar is op straat. Onlangs heeft de gemeente samen met het kadaster een scan gedaan om leegstaande panden in beeld te krijgen. Dit gaat om leegstand op basis van data van bijvoorbeeld belastingen, waarbij feitelijke leegstand nagegaan moet worden. Uit de inventarisatie komen niet direct kantoorpanden naar voren die in aanmerking komen voor transformatie. Veelal omdat het gaat om kantoren op bedrijventerreinen of kantoorverzamelgebouwen. Of kantoren waarvan nu wordt ingeschat dat die op termijn opnieuw in gebruik zullen komen. Een voorbeeld is de kantoorruimte boven winkels in Wateringen. Op deze locatie is sprake van een grotere ontwikkeling, waardoor een investeringsbesluit om de kantoren te transformeren nu niet opportuun is.
4. Hoe beoordeelt het college de analyse van de vastgoedadviseur in relatie tot de ambitie uit het coalitieakkoord om de dorpen bruisend te houden door onder andere oude panden te herontwikkelen en mogelijke bedrijfslocaties om te zetten naar een woonbestemming?
Antwoord 4
Het streven naar levendige en toekomstbestendige winkelgebieden (met andere woorden: bruisende dorpen) is de hoofdambitie van de Detailhandelsvisie 2021-2026. In deze visie is de ambitie opgenomen om de hoofdcircuits van vier kernen te transformeren tot een compact(er) gebied, onder meer om leegstand tegen te gaan. Ondernemers met een winkelpand buiten dit hoofdcircuit worden uitgenodigd zich hier naartoe te verplaatsen. Winkels en bedrijfspanden die buiten dit hoofdcircuit liggen kunnen worden getransformeerd tot woningen. Voor deze vier kernen is een Gouden Driehoek-overleg opgetuigd met pandeigenaren, ondernemers en de gemeente, waar aan deze ambities invulling wordt gegeven. Om pandeigenaren en ondernemers te stimuleren bij deze transformatie, is onlangs de subsidieregeling Transformatiefonds Westland opgetuigd. Transformatie gaat gepaard met een investering. Woningen moeten voldoen aan wet- en regelgeving. Het is aan de eigenaar om de afweging te maken de benodigde investering te doen.
5. Is het college bereid een actieplan te maken met betrekking tot de mogelijkheden? Zo ja, welke faciliterende rol kan het college innemen in het koppelen van eigenaren van (leegstaande) kantoorpanden en projectontwikkelaars?
Antwoord 5
Gezien de omvang van de leegstand en de huidige mogelijkheden is een actieplan niet nodig. Leegstand is de verantwoordelijkheid voor de eigenaar. In veel gevallen willen eigenaren graag zelf dat het pand in gebruik is. Als leegstand voorkomen kan worden door een transformatie kan de eigenaar een verzoek indienen bij eerdergenoemde ITW. Bijvoorbeeld als het pand niet verhuurd kan worden als kantoor en geschikt te maken is voor wonen. De gemeente heeft dan de faciliterende rol om mee te werken aan de benodigde ruimtelijk procedure en de eigenaar te wijzen op vigerend beleid en eventuele beperkingen. Niet alle transformaties zijn wenselijk. Een functie moet passen in de omgeving en geen overlast veroorzaken door bijvoorbeeld meer parkeerdruk of geluidsoverlast. Plannen maken voor een transformatie kosten tijd en geld en tijdelijke leegstand is daardoor niet altijd te voorkomen. Transformatie moet per opgave worden bekeken en daar is een proces voor waar gebruik van wordt gemaakt. Een koppeling van eigenaren aan projectontwikkelaars is hiervoor niet nodig. Eigenaren blijken goed in staat de juiste ondersteuning te vinden van vastgoeddeskundigen.
6. Is het college het met de Westlandse VVD eens dat leegstand niet goed is voor de leefbaarheid en veiligheid van de omgeving en dat het herontwikkelen van dit soort panden de omgeving ten goede komt?
Antwoord 6
Een pand in gebruik is veelal beter dan een leegstand pand en met name als er sprake is van verloedering. Leegstand is soms de realiteit. Waar de gemeente kan, werken wij mee aan transformatie en/of herontwikkeling om te voldoen aan de wensen die het college heeft voor de woningbouwdoelstelling. Daarnaast maakt de eerdergenoemde Detailhandelsvisie (zie antwoord 4) ook werk van het tegengaan van leegstand in de winkelgebieden.