Den Haag 28.01.2025 – Na de Tweede Kamer heeft ook de Eerste Kamer voor een verbod op nieuwe psychoactieve stoffen gestemd, ook wel designerdrugs genoemd. Met dit verbod worden hele stofgroepen met dezelfde chemische basisstructuur onder de Opiumwet gebracht. Hierdoor zijn hele groepen designerdrugs bij voorbaat verboden, ongeacht de specifieke samenstelling. Het verbod gaat in per 1 juli 2025.
De politie verwelkomt het generieke verbod op Nieuwe Psychoactieve Stoffen (NPS). ‘Een alomvattende wet is essentieel om de handel in deze middelen effectief aan te pakken,’ stelt Willem Woelders, portefeuillehouder drugs bij de politie. Het aanstaande verbod maakt een einde aan het tijdrovende proces van afzonderlijke stofbeoordeling. Producenten kunnen tot op heden eenvoudig de wet omzeilen door minimale chemische aanpassingen door te voeren. ‘Ze vervangen een of twee moleculen en plotseling is het een andere stof die niet meer onder de Opiumwet valt,’ aldus Peter Jansen, materiedeskundige drugs bij de politie. ‘Maar de werking blijft vergelijkbaar.’
Drie stofgroepen verboden
De aanstaande wetswijziging maakt een einde aan dit kat-en-muisspel tussen politie en producenten. Het verbod op NPS voegt een extra lijst aan de Opiumwet toe, lijst IA. Daarmee worden synthetische cannabinoïden, fentanylen en fenetylamines (waaronder cathinonen) strafbaar. Minimale scheikundige aanpassingen aan designerdrugs bieden dan geen soelaas meer.
Volksgezondheid en rechtsstaat beschermd
Volgens de politie is het verbod cruciaal om volksgezondheid en rechtsstaat te beschermen. ‘Veel van deze stoffen zijn nauwelijks onderzocht, en gebruikers weten vaak niet wat ze nemen,’ waarschuwt Jansen. ‘Designerdrugs zijn eenvoudig online te verkrijgen. Dat normaliseert drugsgebruik. Maar een kleine dosering kan al leiden tot een overdosis.’ De productie en distributie hiervan zijn bovendien verweven met de illegale drugsindustrie. ‘Dat gaat gepaard met bedreigingen, aanslagen en veiligheidsrisico’s zoals explosies in illegale laboratoria,’ zegt Woelders.
Internationaal perspectief
Het verbod versterkt ook de internationale samenwerking in de strijd tegen drugs. Nederland liep achter in wetgeving, wat tot frustratie leidde. ‘Andere landen keken met verbazing naar onze wetgeving. We zijn uitgegroeid tot een soort NPS-hub voor Europa. Dit verbod maakt daar een einde aan,’ aldus Woelders.