Nederland 26.04.2024 – Een aantal grote steden willen vanaf 1 januari 2025 emissievrije (ZE) zones, waardoor veel bestelwagens niet meer de stad in mogen rijden.
Uit onderzoek van het CBS blijkt dat in Nederland bijna 228.000 bestelauto’s geregistreerd zijn met een emissieklasse van 4 of lager. Dit is 23% van alle bestelauto’s. Deze voertuigen mogen vanaf 1 januari 2025 niet in de zero-emissiezone komen. Meerdere gemeenten voeren op die datum een dergelijke zone in.
Alleen met een vrijstelling of ontheffing mogen deze bestelauto’s dan nog de ZE-zone in. Oldtimers (van 40 jaar of ouder) en rolstoeltoegankelijke voertuigen komen in aanmerking voor een vrijstelling. De emissieklasse geeft de mate van luchtvervuiling weer: hoe hoger het cijfer, hoe schoner het voertuig.
Het aandeel bestelauto’s met een lage emissieklasse is de afgelopen jaren gestaag gedaald. In 2024 had minder dan een kwart van de bestelauto’s een emissielabel van 4 of lager (228 duizend) en in 2020 was dat nog 39% (363.000).
Bijna 4 op de 10 bedrijven hadden bestelwagen met lage emissieklasse
In 2022 hadden ruim 166.000 bedrijven een bestelwagen in een van de laagste emissieklassen. Dat is 38 procent van de bedrijven met bestelauto’s. Dit blijkt uit de laatste cijfers over bedrijven met bestelwagens uit 2022. Het ging dat jaar om 213.000 bestelwagens met een lage emissieklasse van bedrijven.
Omdat een steeds kleiner deel van de bestelauto’s een lage emissieklasse heeft, zal het percentage bedrijven inmiddels iets lager zijn. Het CBS heeft hier geen recentere cijfers over.
In openbaar bestuur vaak bestelwagen in lagere emissieklasse Van de bedrijven of overheden met een bestelauto in het openbaar bestuur (zoals gemeenten of de politie) en landbouw, bosbouw en visserij, had rond de 6 op de 10 een of meer bestelauto’s met een lagere emissieklasse in 2022. Bedrijven in het openbaar bestuur hebben vergeleken met bedrijven in andere sectoren een relatief groot bestelautopark. De bestelauto’s met een lage emissieklasse actief in deze bedrijfstak maken met 9% maar een klein deel uit van het totaal aantal in deze bedrijfstak. Daarnaast worden relatief minder kilometers met deze voertuigen gereden dan in andere sectoren.
In de bouwnijverheid zijn er iets meer dan 3 op de 10 bedrijven die per 1 januari 2025 door het ingaan van de ZE-zones geraakt kunnen worden. Dit is de bedrijfstak met het laagste aandeel bedrijven met deze bestelauto’s.
Bestelwagen in lage emissieklasse vaak enige bedrijfsauto Bijna twee derde van de bedrijven met minimaal één bestelwagen in een lage emissieklasse (104 duizend) had geen andere bestelauto, en ook geen vrachtauto of trekker voor oplegger.
In het algemeen zijn er veel bedrijven met één bestelauto werkzaam in de bouwnijverheid en detailhandel. Relatief was het aandeel bedrijven met één bestelauto hoog bij de gezondheidszorg (38 procent van de bedrijven met bestelauto’s) en landbouw (36 procent).
Gemeenten met ZE-zone op 1 januari 2025 Op 1 januari 2025 voeren zestien gemeenten een ZE-zone in. Gemiddeld 38 procent van de bedrijven met bestelauto’s met een bedrijfsvestiging in deze gemeenten had in 2022 minstens één bestelauto met een lage emissieklasse. Dat is hetzelfde aandeel als het landelijk gemiddelde. In Deventer is het percentage bedrijven met een bestelauto in de lage emissieklassen het hoogst, in Den Haag het laagst.
Het is op dit moment niet vast te stellen of de lage emissieklasse bestelauto’s daadwerkelijk bij de bedrijfsvestiging in de betreffende gemeente staan en of ze weleens de toekomstige ZE-zone in rijden.